Παρασκευή 28 Νοεμβρίου 2008

Ο παράξενος κόσμος των καλλιτεχνών!

Αφιερωμένο σε όλους σας από ένα παιδί που δεν γνωρίζαμε και που έψαχνε και ο ίδιος.




Μην αναρωτιέσται γιατί. Εκείνος ήξερε. Απολαύστε μόνο τις ωραίες μουσικές και τα λόγια που έγραφε. Δυστυχώς προσωπικά δεν γνωρίζαμε ότι έγραφε μουσική!




Καλό ταξίδι...

Παρασκευή 7 Νοεμβρίου 2008

Fleetwood Mack!

I´m so afraid



Τραγούδι ύμνος στην αθωότητα, με ένα απίστευτο σόλο!

Ένα κομμάτι τώρα από τα αγαπημένα τών μαθητών του 2ου Λυκείου Φιλιππιάδας, παρά το ότι το τραγούδι γράφτηκε το 1977. Υπάρχει στο άλμπουμ Rumors, που θεωρείται από τα καλύτερα στην ιστορία της μουσικής. Το περιοδικό Rolling Stone το κατέταξε στο νούμερο 23 στην λίστα του με τα 500 καλύτερα όλων των εποχών, ενώ το Q στην 68η. Παγκοσμίως πούλησε πάνω από 33 ΕΚΑΤΟΜΜΥΡΙΑ ΑΝΤΙΤΥΠΑ.
Προσέξτε το ανέβασμα με το μπάσο λίγο πρίν το τέλος.

The Chain



Και κλείνουμε με την μεγάλη επιστροφή των Fleetwood, το 1987 με το άλμπουμ Tango in the night, που ξεπέρασε και αυτό τα 15 εκατομμύρια σε πωλήσεις. Ξεχωρίσαμε από εκεί το Big Love, που ήταν το αγαπημένο των θαμώνων της «Αποκάλυψης».

Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2008

Τι ακούγαμε 20 χρόνια πρίν! 1988

Συγκλονιστικό!

You just stepped into the maintrack
Climbed down off the fence
Words are your weapon
Lies are your defence
I know what you want
And I see what you see
Youre looking for somebody
But he isnt me
Find yourself another
Because we will not be lovers

How your eyes are like tortures
And your presence is bliss
I never knew time
Could speed and zip like this
The touch of your flesh
Is tough to resist
Planets collide, collide
At the smack of your kiss
But you can kiss your brother
Because we will not be lovers

Now youre pulling down curtains
Youve been sparking old flames
Youve been causing disturbance
Crying for shame
Youve been knocking on doors
Youve been abusing my name
Youve been casting up doubt
Youve been throwing your blame
But you can throw it at your mother
We will not be lovers

Now the worlds full of trouble
Everybodys scared
The landlords are frowning
Cupboards are bare
People are scrambling
Like dogs for a share
Its cruel and its hard
But it nothing compared to
What we do to each other
To each other

We will not be lovers!


Έβγαλα το βινύλιο μετά από πολλά χρόνια από την δισκοθήκη. Δεν είναι δυνατόν. Παρά τα σκρατς από τα πολλά παιξίματα, σOυ κόβεται η ανάσα!

Πέμπτη 16 Οκτωβρίου 2008

Running up that hill!

It doesn't hurt me.
Do you want to feel how it feels?
Do you want to know, know that it doesn't hurt me?
Do you want to hear about the deal that I'm making?
You, It's you and me.

And if I only could,
I'd make a deal with God,
And I'd get him to swap our places,
Be running up that road,
Be running up that hill,
Be running up that building.
Say, If I only could, oh...

You don't want to hurt me,
But see how deep the bullet lies.
Unaware, I'm tearing you asunder.
Ooh, There is thunder in our hearts.

Is there so much hate for the ones who love?
Tell me we both matter don't we?

You,
It's you and me,
It's you and me who won't be unhappy.

And if I only could,
I'd make a deal with God,
And I'd get him to swap our places,
Be running up that road,
Be running up that hill,
Be running up that building.
Say, If I only could, oh...

You,
It's you and me,
It's you and me who won't be unhappy.

Come on baby, come on darling
Let me steal this moment from you now
Oh come on angel, come on come on darlin'
Let's exchange the experience oh...

And if I only could,
I'd make a deal with God,
And I'd get him to swap our places,
Be running up that road,
Be running up that hill,
With no problems...

Say if I only could,
I'd make a deal with God,
And I'd get him to swap our places,
Be running up that road,
Be running up that hill,
With no problems...

Say if I only could,
I'd make a deal with God,
And I'd get him to swap our places,
Be running up that road,
Be running up that hill,
With no problems...

Say, If I only could...
Oh...
Be running up that hill,
With no problems...

If only I could,
Be running up that hill...


Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου 2008

Wish you were here!

Έφυγε και ο Ρικ Ράιτ απο κοντά μας. Ιδρυτικό μέλος των FLOYD και συνθέτης σε πολλά ψυχεδελίκά κομμάτιατους και σε κάποια απλώς αριστουργήματα.




So, so you think you can tell Heaven from Hell,
blue skies from pain.
Can you tell a green field from a cold steel rail?
A smile from a veil?
Do you think you can tell?
And did they get you to trade your heroes for ghosts?
Hot ashes for trees?
Hot air for a cool breeze?
Cold comfort for change?
And did you exchange a walk on part in the war for a lead role in a cage?
How I wish, how I wish you were here.
We're just two lost souls swimming in a fish bowl, year after year,
Running over the same old ground.
What have you found? The same old fears.
Wish you were here.

Learning to fly!

Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου 2008

Ιστορία των SEEDS!

Από τα αγαπημένα μου κομμάτια, το πρώτο σίνγκλ των Seeds,με τίτλο, Cant seem to make you mine!



Στα μέσα της δεκαετίας του `60, δεκάδες underground μικρά συγκροτήματα γέμιζαν τις σκηνές των αμερικάνικων clubs, προσπαθώντας να μιμηθούν τη ροκ άποψη που επέβαλε μία από τις μεγαλύτερες μπάντες που προέκυψαν στη garage σκηνή. Οι Seeds είχαν μια απλότητα και ταυτόχρονα μια μουσική ιδιαιτερότητα που τους έκανε από νωρίς να ξεχωρίσουν.Άλλωστε δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι ο Muddy Waters τους αποκάλεσε κάποτε «τους Rolling Stones της Αμερικής».

Το παρθενικό τους άλμπουμ κυκλοφόρησε τον Απρίλιο του 1966. Οι στίχοι του Sky Saxon έκρυβαν μια μυστηριώδη γοητεία, ενώ οι βρετανικές και μπλουζ επιρροές τους έκαναν εμφανές από την αρχή ότι η μπάντα προσανατολιζόταν προς έναν ήχο που τους διαφοροποιούσε κατά κόρον σε σχέση με τους κλασσικούς αμερικανοτραφείς ανταγωνιστές τους. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι υψηλές οκτάβες και ο φρενήρης ρυθμός του “Evil Hoodoo” που ως κομμάτι ήταν τόσο κοντά στο πανκ όσο οποιοδήποτε άλλο έβγαλε η δεκαετία του `70.



Παρόλα αυτά το κομμάτι που θα γινόταν σήμα κατατεθέν τους ήταν το πολυαγαπημένο, μέχρι και σήμερα, “Pushin’ Too Hard”, που συνδύαζε έναν καθαρόαιμο garage rock ήχο με μια τάση προς την ψυχεδέλεια. Πρωτεργάτης και κεντρική φιγούρα στη δημιουργία του σχήματος δεν ήταν άλλος από το χαρισματικό frontman του, τον Sky Saxon, που επιστράτευσε τους Jan Savage στις κιθάρες, Daryl Hooper στα πλήκτρα και Rick Andridge στα ντραμς και έκλεισε και την πρώτη συμφωνία με μια μικρή δισκογραφική εταιρεία του Λος Άντζελες για ένα πρώτο 45άρι που θα είχε τον τίτλο “Can’t Seem To Make You Mine” (1965). Αργό στο ρυθμό του, αλλά με τρομερή εσωτερική ένταση, το κομμάτι αυτό έμελλε να γίνει μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του συγκροτήματος, αναδεικνύοντας το μοναδικό φωνητικό ύφος του Saxon.

Ένα χρόνο αργότερα κυκλοφόρησε το “Pushin’ Too Hard”, το απόλυτο Seeds κομμάτι, όπως αναφέραμε πριν, που έφτασε μάλιστα μέχρι το #36 των charts του Billboard. Βασιζόταν σε ένα απλό riff, πάνω στο οποίο ο Sky Saxon είχε επενδύσει όλη την εφηβική οργή του, και χαρακτηριζόταν από έναν μινιμαλισμό ο οποίος αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για αναρίθμητες μπάντες στο μέλλον.



Ένα δεύτερο πιο περιπετειώδες LP κυκλοφόρησε τον Οκτώβριο του 1966 με τίτλο “Web Of Sound”. Το άλμπουμ ήταν γεμάτο με σκληρά 60’ς τραγούδια, συμπεριλαμβανομένου του 14λεπτου “Up In Her Room” αλλά και του άκρως χορευτικού “Mr.Farmer”, το οποίο και αποτέλεσε ακόμα μια επιτυχία στα Αμερικάνικα Charts για το συγκρότημα. Το κομμάτι έκανε μια δυναμική επιστροφή σχετικά πρόσφατα, μέσα από το soundtrack της ταινίας του Cameron Crow, “Almost Famous”.

Καθώς η δεκαετία του ‘60 πλησίαζε προς το τέλος της, οι Seeds κάνουν μια στροφή στην καριέρα τους εγκαταλείποντας το καθαρόαιμο garage για να πειραματιστούν πάνω στο πρωτοεμφανιζόμενο τότε flower – power κίνημα, πριν αυτό μεταμορφωθεί σε εμπορεύσιμη μόδα από τα media. Το αποτέλεσμα ήταν ο δίσκος “Future” (1967) όπου οι συνθέσεις του Sky Saxon περιείχαν έντονα acid στοιχεία ενώ η μπάντα καινοτομούσε, όπως αντίστοιχα οι Beatles στην Αγγλία, χρησιμοποιώντας Ανατολικού στυλ ενορχηστρώσεις και ήχους (θυμηθείτε χαρακτηριστικά τα “Travel With Your Mind” και “March of the Flower Children” από αυτό το δίσκο).

Το group συνέχισε να βρίσκεται στο προσκήνιο, ειδικά μετά το πέρασμα που έκανε από την ταινία του Jack Nicholson “Psych Out”. Ακολούθησε η κυκλοφορία του “The Wind Blows Your Hair” το 1967, που βρίσκει τη μπάντα να παίζει ως headliner πάνω από ονόματα όπως οι Doors, οι Buffalo Springfield, οι Vanilla Fudge, οι Byrds, οι Kinks, και οι Four Seasons, ενώ σε μια συναυλία στην Νέα Υόρκη βρέθηκαν να μοιράζονται τη θέση του headliner με τον Jimi Hendrix.

Λίγο αργότερα ήρθε η κυκλοφορία του “A Spoonful of Seedy Blues” που υπογραφόταν από τους Sky Saxon Blues Band και είχε σχόλια στο οπισθόφυλλο από το Muddy Waters. Το 1968, οι Seeds επιστρέφουν με το δίσκο “Raw and Alive: Merlins Music Box” που περιείχε δυνατές διασκευές στο κλασσικό υλικό της μπάντας αλλά και ένα καταιγιστικό καινούργιο κομμάτι το “Satisfy You”.



(O sky saxon διασκευάζει i wanna be your dog την εποχή που επανίδρυσε τους Seeds)

Προς τα τέλη της δεκαετίας του ’80, ο Saxon επανασυνδέει τους αρχικούς Seeds για μια σύντομη περιοδεία το 1989, στην οποία εμφανίζονταν ως headliners δίπλα στους Love, τους Big Brother and the Holding Company και τους Strawberry Alarm Clock. Φτάνουμε στο 2002, όταν ο Sky αποφασίζει να φτιάξει τους Seeds από την αρχή, με νέους μουσικούς που αποτελούν και τη μοναδική μπάντα που κατάφερε ποτέ να αποδώσει την αυθεντική δύναμη της μουσικής παρακαταθήκης που δημιούργησε το σχήμα στο παρελθόν. Ξεκινώντας μια μεγάλη περιοδεία σε όλη την Ευρώπη, ο Saxon και οι ταλαντούχοι μουσικοί του απέδειξαν ότι, αν μη τι άλλο, ο θρύλος των Seeds είναι ακόμη εδώ…

Το 2004 ο Sky και οι Seeds πραγματοποίησαν μία σειρά συναυλιών στη Μεγάλη Βρετανία και την Ευρώπη, πότε μόνοι τους και πότε παρέα με τον Arthur Lee και τους Love, ενώ παράλληλα ηχογράφησαν το album, “Red Planet”, που βγήκε στην αγορά στα τέλη του χρόνου. Το 2006 κυκλοφόρησε το ολοκαίνουργιο album του Sky Saxon με τίτλο “Transparency”, για τη δημιουργία του οποίου συνεργάστηκε με μέλη πολύ σπουδαίων συγκροτημάτων, όπως οι Spacemen 3, οι Barracudas και οι Scientists.

Κυριακή 7 Σεπτεμβρίου 2008

Ευλογημένος ο άνεμος που σε έφερε!

Bless The Weather - JOHN MARTYN
Time after time, I held it
Just to watch it die
Line after line, I loved it
Just to watch it cry.

Bless the weather that brought you to me
Curse the storm that takes you away
Bless the weather that brought you to me
Curse the storm that takes you home.

Wave after wave, I watched it
Just to watch it turn
Day after day, I cooled it
Just to watch it burn.





Bless the weather that brought you to me
Curse the storm that takes you home
Bless the weather that brought you to me
Curse the storm that takes you away.

Pain after pain I stood in
Just to see how it would feel
Rain after rain I stood in
Just to make it real.

Bless the weather that brought you to me
Curse the day you go away
Bless the weather that brought you to me
Curse the storm that takes you away.

Time after time, I held it
Just to watch it die
Line after line, I held it
Just to watch it cry.

Bless the weather that brought you to me
Curse the storm that takes you away
Bless the weather that brought you to me
Curse the storm that takes you away.

Κυριακή 31 Αυγούστου 2008

Εποχή ... Moby!

Αγόρασα ένα δίσκο με κομμάτια συγκροτημάτων από το Μάντσεστερ. Μεταξύ αυτών υπάρχει κι ένα πολύ αγαπημένο που θέλω να το μοιραστώ μαζί σας, όπως και την ιστορία του...

Underworld - dark and long (dark train)



Το 1994 μεταξύ άλλων πραγμάτων που έκανα ήταν και η δημιουργία ενός club στην Άρτα. Μαζί με τον φίλο μου Κώστα Γαλήνα (ιδιοκτήτη τώρα της Vegera) νοικιάσαμε για απίστευτο εκείνη την εποχή ποσό ένα τεράστιο χώρο στον κέντρο της πόλης, όπου μέχρι τότε ήταν σκυλάδικο. Αποφάσισα να το ονομάσουμε Moby εξαιτίας της μανίας μου τότε με τον μουσικό.



Στην πρόσοψη της εισόδου είχαμε αναρτήση σε τεράστιο μέγεθος την φωτογραφία που βλέπετε παραπάνω. Την μεγέθυνση από το βινύλιο είχε κάνει ο Δημήτρης Παπαρύνης. Το είχαμε φωτογραφήσει και το έστειλε στην Άθήνα. Ήταν άκρως επιβλτική η είσοδος και το όνομα επιτυχημένο για την εποχή όπου ο Moby δεν ήταν γνωστός. Γιατί σας τα λέω όλα αυτά. Κάτι σαν εθνικός ύμνος για το μαγαζί την εποχή που εγώ έμεινα (ούτε ένα χρόνο) ήταν το κομμάτι Dark and Long των Underworld. Σβήναμε όλα τα φώτα, άνοιγε μόνο το στρόμπο λάιτ και έκλεινε το πρόγραμμα κάθε βράδυ με αυτό το τραγούδι, το οποίο χόρευαν όλοι σε μυστηριακή κατάσταση. Ωραίες εποχές.
Το μαγαζί υπάρχει ακόμη, με το ίδιο όνομα (προς τιμήν του ο Μαζαράκος με ρώτησε γιαυτό).



Έβαλα κα μερικά κομμάτια που έπαιζαν εκείνη την εποχή στο Moby για να πάρετε μια γεύση.

REACH (LIL MORE MIX) - LIL MO YING YANG (CLASSIC HOUSE)


Με το επέμενο τραγούδι των Everything But The Girl γινόταν ένας πανικός. Άρεσε πολύ, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι όλο το άλμπουμ είναι σχεδόν τέλειο.



Το επόμενο είναι το Children από τον Robert Miles. Dream House το ονόμαζαν τοτε εένα με ξενέρωνε δεν ξέρω γιατί, αλλά το παίζαμε καθώς ήταν σαρωτική επιτυχία το 1995.



Για να κλείσω όπως άρχισα οι Underworld, δημιουργήθηκαν το 80΄ από τους Karl Hyde καιRick Smith στην Βρετανία. Κυκλοφόρησαν κάποια άλμπουμ χωρίς επιτυχία, όμως το 1991 στο σχήμα μπήκε ο Darren Emerson, τρομερός Dj και γνώστης της ηλεκτρονικής μουσικής. Η μεγαλύτερη επιτυχια του συγκροτήματος ήρθεμε το Born Slippy που ακούγεται στο θρυλικό Trainspotting του Danny Boyle, όπως και το αγαπημένο μας Dark and Long. Μεχρι τότε δεν ειχε κυκλοφορήσει σε σίνγκλ, τ είχα σε παράνομο βινύλιο αό Αγγλία, φυσικά μετά αό ένα χρόνο που έπαιζε στην Άρτα κι αφού γνώρισε επιτυχία αό την ταινά κυκλοφόρησε και σε σίνγκλ.
Πολλά φιλιά !

Τρίτη 12 Αυγούστου 2008

Σίγησε για πάντα ο κορυφαίος ISSAC HAYES!

Πέθανε ένας ακόμη κορυφαίος της Soul. Την Παρασκευή 2 Μαρτίου του 2007 μόλις είχε φτάσει στο Ιντερκοντινένταλ στην Αθήνα από Los Angeles. Ήπιαμε καφέ και συζητήσαμε για μουσκή παρά την κούρασή του. Έφυγε 65 ετών και πρόσφερε στην σύγχρονη μουσική τόσα πολλά. Λίγοι, μαζί με αυτόν χάραξαν την πορεία του ήχου του 20υ αιώνα.
Παραθέτω παλιότερο αφιέρωμα που του είχα κάνει..
Καλό ταξίδι!



Τρίτη, 27 Φεβρουάριος 2007

ISAAC HAYES «Ένας θρύλος στην Ελλάδα»
Το Σάββατο 3 Μαρτίου, η On Stage και η Astra παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τον ζωντανό θρύλο της soul, Isaac Hayes, έναν από τους σημαντικότερους και με μεγαλύτερη επίδραση μαύρους μουσικούς όλων των εποχών, live, στο Κλειστό Γυμναστήριο Φαλήρου (Tae Kwon Do).

Μια μοναδική ευκαιρία για τους λάτρεις της μαύρης μουσικής να δουν από κοντά έναν από τους τελευταίους μεγάλους του είδους. Είναι η πρώτη και ίσως να είναι και η τελευταία φορά που θα τον δούμε στην χώρα μας για αυτό τρέξτε. Πάντως όσοι δεν τον γνωρίζετε παραθέτουμε ένα απόλυτα πλήρες βιογραφικό του.

Εξηντα πέντε ετών σήμερα, ο Isaac Hayes “κουβαλάει” πίσω του μία τεράστια καριέρα 40 και πλέον χρόνων, κατά τη διάρκεια των οποίων συνεργάστηκε με ορισμένα από τα μεγαλύτερα ονόματα της soul μουσικής, όπως οι Otis Redding, Johnnie Taylor, Bar Kays, Booker T. Jones (Booker T. and the MGs), Sam & Dave, Millie Jackson, Dionne Warwick και πολλοί άλλοι.Υπήρξε ο πρώτος Αφρο-Αμερικάνος συνθέτης που κέρδισε βραβείο Oscar, για το μουσικό θέμα της ταινίας Shaft, το 1971, ενώ θεωρείται ένας από τους βασικότερους συντελεστές της περίφημης δισκογραφικής εταιρείας Stax Records.

Μέχρι σήμερα, έχει 7 Νο. 1 R & B albums (με το κλασσικό “Hot Buttered Soul” να ξεχωρίζει), έχει συμμετάσχει σε δεκάδες κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, ενώ τα τραγούδια του έχουν διασκευαστεί ή χρησιμοποιηθεί σαν samples από αμέτρητους σύγχρονους καλλιτέχνες, όπως οι Massive Attack, Portishead, Tricky, TLC, TuPac Shakur, Eric B. And Rakim, Big Daddy Kane, Dr. Dre, Snoop Dog, Destiny’s Child, Ice Cube, Notorious B.I.G., Mase, DJ Quik, Yo To και άλλοι. Άλλωστε, αποτελεί μία από τις βασικότερες επιρροές της rap / hip hop σκηνής, αφού τόσο ο μονόλογος του Theme From “Shaft”, όσο και το περίφημο “Ike’s Rap” που ηχογραφήθηκε το 1970 (!!) – μια δεκαετία πριν από το, θεωρούμενο ως απαρχή του συγκεκριμένου μουσικού ρεύματος, “Rappers Delight” των Sugarhill Gang – είναι τα κομμάτια που στην ουσία έβαλαν τις βάσεις πάνω στις οποίες δούλεψαν αμέτρητοι μεταγενέστεροι μαύροι – και όχι μόνο – μουσικοί.

Το 2002 έγινε μέλος του Rock And Roll Hall Of Fame, ενώ τρία χρόνια αργότερα εισήχθη και στο Songwriters Hall Of Fame, μαζί με τους Robert B. Sherman, Richard M. Sherman, Bill Withers, John Fogerty, Steve Cropper και David Porter, γεγονός φυσιολογικό για έναν άνθρωπο που έχει συνθέσει τόσο σπουδαία και διαχρονικά κομμάτια, όπως το “Theme From Shaft”, το “Soul Man” και το “Hold On, I’m Coming”, μεταξύ άλλων.Για την ανθρωπιστική του εκστρατεία, η οποία κρατάει χρόνια και συνεχίζεται μέχρι σήμερα μέσω του Isaac Hayes Foundation, τιμήθηκε από τη βασιλική οικογένεια της Γκάνα και φέρει πλέον και ο ίδιος – έστω και τυπικά – τη βασιλική ιδιότητα, κάτω από το όνομα Nene Katey Ocansey I.

Ο Isaac Hayes έχει κερδίσει τη θέση του ως μία από τις επιδραστικότερες –και παραγωγικότερες– προσωπικότητες της Αφρο–Αμερικανικής κουλτούρας, εδώ και πολλά χρόνια και μέχρι σήμερα. Σπάνιος μουσικός και συνθέτης, συγγραφέας, ηθοποιός (χαρακτηριστικότατος ο ρόλος του ως “The Duke” στην περίφημη ταινία του John Carpenter «Απόδραση Από Τη Νέα Υόρκη»), επιτυχημένος επιχειρη-ματίας και εξαιρετικός... μάγειρας (άλλωστε, δά-νειζε και τη φωνή του στον, διάσημο πλέον, χαρακτήρα του Chef από τη γνωστή σειρά κινουμένων σχεδίων South Park, για εννέα περίπου χρόνια, πριν αποχωρήσει φέτος για λόγους δεοντολογίας), αποτελεί μία από τις σπουδαιότερες παρουσίες του φετινού συναυλιακού χρόνου, ιδίως από τη στιγμή που είναι ελάχιστες οι φορές που μας επισκέπτονται τόσο σημαντικοί καλλιτέχνες της soul μουσικής.

SOULSVILLE: Τα νεανικά χρόνια του Isaac Hayes

Ο Isaac Hayes γεννήθηκε στις 20 Αυγούστου του 1942, στο Covington του Tennessee, μία περιοχή που βρίσκεται γύρω στα 50 χιλιόμετρα νότια του Memphis.Ορφάνεψε σε νηπιακή ηλικία, με αποτέλεσμα να μεγαλώσει, μαζί με την αδελφή του Willete, υπό την επίβλεψη και φροντίδα των γονέων της μητέρας του, Willie και Rushia Addie-Mae Wade, οι οποίοι εμφύσησαν στον Hayes την αγάπη τους για τις απλές απολαύσεις της αγροτικής ζωής. “Καλλιεργούσαμε μόνοι μας την τροφή μας, είχαμε καλαμπόκι και μελάσσα, ενώ ένας σάκος αλεύρι μπορούσε να μας κρατήσει για αρκετούς μήνες. Πέρα από το ότι εκτρέφαμε και λίγα ζώα, ο παππούς μου συχνά πήγαινε για κυνήγι κι επέστρεφε με μερικούς λαγούς, οπότε είμασταν απόλυτα ικανοποιημένοι με αυτά που είχαμε. Όταν όμως μεταφερθήκαμε στο Memphis βρεθήκαμε μπροστά σε μια πρωτόγνωρη εμπειρία.”Δυστυχώς όμως, μετά τον πρόωρο χαμό των γονιών του, η ζωή έμελλε να δείξει ξανά το σκληρό της πρόσωπο.

Μετά από σύντομο χρονικό διάστημα, η υγεία του παππού του άρχισε να χειροτερεύει ραγδαία. Από ένα σημείο και μετά έμεινε κατάκοιτος, για να πεθάνει τελικά όταν ο Isaac είχε φτάσει στην ηλικία των 11 ετών. «Τότε ήταν που αντιμετωπίσαμε πραγματικά δύσκολες στιγμές σαν οικογένεια», θυμάται ο ίδιος, «όταν ξεκίνησα να δουλεύω σε βαμβακοφυτείες και να κάνω, στην κυριολεξία, ένα σωρό διαφορετικές δουλειές, έτσι ώστε να τα βγάζουμε πέρα.»
Μοιάζει σαν ειρωνεία της τύχης, αλλά η τωρινή επίσημη κατοικία του, στο ανατολικό Memphis, έχει θέα σε αυτά ακριβώς τα λειβάδια όπου οι αφρο-αμερικάνοι καλλιεργούσαν το βαμβάκι –συνήθως για λογαριασμό των γαιοκτημόνων– επί δύο αιώνες.

Ο Hayes, βέβαια, δεν έμεινε μόνο σε αυτό, αφού παράλληλα έκανε διάφορα θελήματα για να εξασφαλίσει τα προς το ζην, γι’ αυτόν και την υπόλοιπη οικογένειά του. Κούρευε το γρασίδι σε κήπους, παρέδιδε τα ψώνια, καθώς και ξύλα για θέρμανση σε διάφορα σπίτια, ενώ στον...ελεύθερο χρόνο του καθάριζε τα παπούτσια των περαστικών στη Beale Street.Για έναν έφηβο, όμως, η φτώχεια είναι πολύ σκληρή, ιδίως από τη στιγμή που συνδυάζεται με την πρώτη συνειδοτοποίηση που επέρχεται, συνήθως, σε αυτή την ηλικία. Στην περίπτωση του Hayes είχε ένα αποτέλεσμα που έμελλε να τον σημαδέψει για την υπόλοιπη ζωή του.

Αισθανόμενος μειονεκτικά απέναντι στους συνομηλίκους του, λόγω της τραγικής οικονομικής κατάστασής του, και πιστεύοντας ότι δεν μπορεί να προσελκύσει τα κορίτσια επειδή δεν είναι καλοντυμένος, αποφάσισε να εγκαταλείψει το Manassas High School, όπου φοιτούσε. Μετά από έξι εβδομάδες, μία αντιπροσωπεία καθηγητών κατέφθασε στο σπίτι του για να πει τα νέα στη γιαγιά του. «Θεέ μου, ήθελα να ανοίξει η γη και να με καταπιεί...», θυμάται, «αλλά εκείνοι το μόνο που της είπαν ήταν πως ‘αυτός ο νεαρός έχει πολλά να προσφέρει και δεν έχουμε τη δυνατότητα να τον χάσουμε.’»Οι καθηγητές μάζεψαν ορισμένα ρούχα και τα πρόσφεραν στον νεαρό Isaac, ο οποίος αποφάσισε να επιστρέψει στο σχολείο και να πάρει, τελικά, το απολυτήριό του.

Αυτή η κίνηση τους χαράχτηκε ανεξίτηλα στο μυαλό και την ψυχή του και αποτελεί το βασικό λόγο που ο μεγάλος αυτός καλλιτέχνης έχει αφιερώσει πάρα πολύ χρόνο καταβάλοντας προσπάθειες για την εξάλειψη του αναλφαβητισμού και, αντίστοιχα, την εξάπλωση της –βασικής, τουλάχιστον– μόρφωσης σε όλα τα κοινωνικά στρώματα του πληθυσμού, τόσο στις Η.Π.Α., όσο και στις φτωχές χώρες της Αφρικής. Πολλά χρόνια αργότερα, όταν η Πολιτεία του Tennessee αποφάσισε να τον τιμήσει, εκείνος φρόντισε να μεταφέρει το αντίστοιχο βραβείο στο Manassas High School.Ο Hayes τραγουδούσε στην εκκλησία από την ηλικία των πέντε, αλλά σταμάτησε όταν η φωνή του «έσπασε», στην εφηβεία. Λίγο αργότερα, μετά από προτροπή ενός σχολικού συμβούλου, συμμετείχε σε έναν διαγωνισμό ταλέντων, τραγουδώντας την επιτυχία του Nat King Cole, Looking Back. Όπως λέει ο ίδιος «όταν τελείωσα όλοι είχαν σηκωθεί όρθιοι και χειροκροτούσαν με ενθουσιασμό!

Πραγματικά ένιωσα υπέροχα! Μέσα σε μια νύχτα ένα σωρό κορίτσια, ακόμα και μερικά που πήγαιναν μία – δύο τάξεις πιο ψηλά από εμένα, με προσκαλούσαν να βγούμε για φαγητό! Αληθινή μεταστροφή στη μέχρι τότε ‘καριέρα’ μου! Έτσι, άρχισα να ασχολούμαι με τη μουσική στα σοβαρά.»Αμέσως μετά, έγινε μέλος της σχολικής μπάντας και έμαθε να παίζει σαξόφωνο υπό την καθοδήγηση του Lucian Coleman, αδελφού του hard-bopper George Coleman. Παράλληλα, ο Hayes καταπιάστηκε με όλα σχεδόν τα παρακλάδια της μαύρης μουσικής, αφού τραγουδούσε gospel με τους Morning Stars, doo-wop με τους Sir Isaac and the Doo-Dads, τους Teen Tones και τους Ambassadors, ενώ έπαιζε και λίγη jazz με τους Ben Branch Band στο Club Tropicana, στο βόρειο Memphis.

Αργότερα έπαιζε σαξόφωνο και τραγουδούσε blues στους Calvin Valentine and the Swing Cats, διασκέδαζε τους μαθητές μαζί με τους Missiles σε parties αποφοίτησης και, παράλληλα, έκανε εντατικά μαθήματα πιάνου.


Τα χρόνια της Stax

Ο Hayes αποφοίτησε τελικά σε ηλικία 21 ετών από το Manassas, το 1962. Ήταν η χρονιά αμέσως μετά από τις πρώτες του κυκλοφορίες της νέας δισκογραφικής εταιρείας με το όνομα Stax Records, μέρος της Satellite Records και του Satellite Record Store, το οποίο άνοιξε το 1958 και στεγαζόταν στο παλιό Capitol Theatre. O Hayes κέρδισε πολλές υποτροφίες από κολέγια, χάρη στο εξαιρετικό μουσικό ταλέντο του, αλλά επέλεξε να μην πάει σε κανένα από αυτά. Αντ’ αυτού, εντρύφησε αρκετά στις γνώσεις του στο πιάνο έτσι ώστε να βρει δουλειά με το βαρύτονο σαξοφωνίστα Floyd Newman στο Plantation Inn στο δυτικό Αρκάνσας.

Ο Newman συνεργάστηκε –και αυτός– με την Stax Records στα τέλη του 1963: το “Frog Stomp” ήταν το μόνο solo single που ηχογράφησε ποτέ, στο οποίο συμμετείχε ο Hayes στη σύνθεση και στο πιάνο.«Εκείνη την περίοδο που ήμουν εκεί», θυμάται ο Hayes, «ο Jim Stewart, ιδιοκτήτης της Stax, με κοίταξε και είπε, ‘Κοίτα, ο Booker T , από τους Booker T & the MG’s πήγε στην Ιντιάνα και χρειάζομαι κάποιον που να παίζει πλήκτρα. Τη θες τη δουλειά;’ Ναι!, είπα.» Οι πρώτες ηχογραφήσεις του, επί πληρωμή, ήταν με τον Otis Redding στις αρχές του 1964 και ο Hayes έγινε σύντομα μία πανταχού παρουσία στη Stax.

Λίγο αργότερα, ο τραγουδιστής και στιχουργός David Porter πρότεινε στον Hayes να συνεργαστούν σα συνθέτες. Μετά από μερικές δειλές προσπάθειες για τον Porter (“Can’t See You When I Want To”) και την Carla Thomas (“How Do You Quit [Someone You Love]”, τα πάντα άρχισαν να προσλαμβάνουν μεγάλες διαστάσεις.Ως συνθέτες, ενορχηστρωτές και παραγωγοί, το δίδυμο Hayes-Porter έγινε το πολυτιμότερο αγαθό της Stax αρχίζοντας το 1966-67. Τα hits των Sam & Dave “You Don’t Know Like I Know”, “Hold On! I’m Comin’”, “Said I Wasn’t Gonna Tell Nobody” και “Soul Man”, το περίφημο R&B κομμάτι που κέρδισε βραβείο Grammy και παραμένει εξαιρετικά δημοφιλές μέχρι σήμερα, ήταν ανάμεσα στις 200 συνθέσεις των Porter-Hayes που έγιναν επιτυχίες. Για την Carla Thomas ήταν τα “Let Me Be Good To You” και “B-A-B-Y”, ενώ για το Johnnie Taylor ήταν το “I Had A Dream”.

Το ντεμπούτο σόλο του Hayes “Presenting Isaac Hayes”, ηχογραφήθηκε ως τρίο (με το μπασίστα των MG’s Duck Dunn και το ντράμερ Al Jackson) τις πρώτες πρωινές ώρες μετά από ένα ολονύχτιο πάρτυ της Stax. Το προσωπικό, αισθησιακό, με άρωμα τζαζ, τζαμάρισμα δεν κατάφερε να μπει στα charts, αλλά έγινε σημείο αναφοράς για πολλούς μελλοντικούς δίσκους.Η δουλειά του Hayes με τους Sam & Dave, Otis Redding, Booker T & the MG’s, Mar-Keys, Rufus & Carla Thomas και, γενικότερα, όλο το δυναμικό της Stax, έγινε ο ήχος γνωστός ως “Memphis Sound”. Άλλαξε τελείως την pop μουσική και επηρέασε τους πάντες, από τον Elvis Presley και το Ray Charles, μέχρι τους Beatles και τους Rolling Stones.Στις 4 Απρίλη του 1968, ενώ η Stax οριστικοποιούσε την πώλησή της στην εταιρία Gulf & Western, ο Dr. Martin Luther King Jr. δολοφονήθηκε στο ξενοδοχείο Lorraine στο κέντρο του Μέμφις.

Ο Hayes, ο οποίος υποστήριζε τον King στην μάχη του για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ήταν προγραμματισμένο να τον συναντήσει εκείνη τη μέρα. «Με επηρέασε πάρα πολύ», είπε ο Hayes. «Για έναν ολόκληρο χρόνο, δεν μπορούσα να δημιουργήσω. Είχα τόση πικρία και θυμό. Σκέφτηκα, τι μπορώ να κάνω; Δεν μπορώ να κάνω τίποτα, γι’ αυτό θα γίνω επιτυχημένος και θα αποκτήσω δύναμη, ώστε να μπορώ να έχω μια φωνή που θα ακουστεί και θα κάνει τη διαφορά. Έτσι γύρισα στη δουλειά και ξανάρχισα να γράφω.

”Τα Χρόνια Της Enterprise Και Το Oscar Για Το “Shaft”

Ο Isaac Hayes ξαναβγήκε στην επιφάνεια το καλοκαίρι του 1969 με το album - ορόσημο “Hot Buttered Soul” και η καριέρα του Hayes δε θα ήταν ποτέ πια η ίδια. Το LP ήταν μια συλλογή από τέσσερα οργιώδη, αισθησιακά κομμάτια, από την 12-λεπτη εκτέλεση του “Walk On By”, που άνοιγε το album, μέχρι το 18-λεπτο “By The Time I Get To Phoenix”, που το έκλεινε. Και οι δύο μεριές μπήκαν στο TOP 40 των R&B κομματιών. Το LP έμεινε στο Pop chart για 81 εβδομάδες! Ανάγκασε τη μουσική βιομηχανία να υπολογίσει, για πρώτη φορά, τη μουσική Soul ως μορφή τέχνης αποτυπωμένη σε άλμπουμ. Μία νέα εποχή Αφρο-κεντρισμού και Μαύρης Δύναμης ανέτειλε, και το να αφιερωθεί ολόκληρο το εξώφυλλο του δίσκου στο ξυρισμένο κεφάλι του Hayes ήταν μία δήλωση επανάστασης.Το “Hot Buttered Soul“ κυκλοφόρησε κάτω από την ετικέτα της Enterprise (ναι, από το διαστημόπλοιο στο Star Trek), θυγατρικής της Stax, όπου ο Ηayes θα ηχογραφούσε για τα επόμενα πέντε χρόνια και θα έφερνε επτά Νο 1 albums!

Στις αρχές των 70’s δεν υπήρχε εβδομάδα που δύο ή ακόμη και τρία albums του δεν ήταν στα charts.Το 1970 βγήκαν στην αγορά δύο ακόμα δουλειές του, μέσα από τις οποίες επανακυκλοφόρησαν παλιότερα κομμάτια του σε μικρότερες εκτελέσεις: το “The Isaac Hayes Movement” (7 εβδομάδες Νο 1 με το “I Stand Accused”) και το “…To Be Continued” ( 11 εβδομάδες Νο 1, με την πρώτη έκδοση του “Ike’s Rap”.

Η άφιξη της ταινίας “Shaft“ το καλοκαίρι του 1971 με διπλό LP soundtrack και το ομώνυμο τραγούδι τίτλων ήταν καθοριστικό σημείο για την καριέρα του. To τρίο που αποτέλεσαν ο Isaac Hayes, ο πρωταγωνιστής της ταινίας Richard Roundtree και ο σκηνοθέτης Gordon Parks έδωσε σάρκα και οστά σε μία νέα εποχή «Μαύρης ενδυνάμωσης». Το “Shaft“ ήταν το πρώτο album στην ιστορία από solo μαύρο καλλιτέχνη που έφτασε Νο 1 - και στο Pop και στο R&B chart - για 14 εβδομάδες. Την επόμενη χρονιά, ο Hayes έγινε ο πρώτος αφροαμερικάνος συνθέτης που κέρδισε βραβείο Oscar για την καλύτερη μουσική σε ταινία. Στις επόμενες δεκαετίες συνέχισε να γράφει μουσική για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.Το 1971 και ενώ το “Shaft” ακόμη μεσουρανούσε, ο Hayes κυκλοφόρησε ένα καινούριο διπλό LP, με τον τίτλο Black Moses (No 1 για 7 εβδομάδες, το οποίο περιείχε και το διάσημο “Never Can Say Goodbye”), ένα προσωνύμιο που θα τον ακολουθούσε για πολλά χρόνια αργότερα.Αργότερα την ίδια χρονιά ήρθε το άλμπουμ “Joy“. Εκτός από το ομότιτλο κομμάτι, μία crossover R&B και pop επιτυχία, περιείχε και το “I Love You That’s All”, το οποίο στο μέλλον σάμπλαραν πολλοί, από τις TLC και τους Massive Attack μέχρι τους Eric B. & Rakim και Big Daddy Kane. Στην τελευταία δεκαετία, η μουσική του Hayes έχει σαμπλαριστεί – επισήμως – 200 φορές σε ηχογραφήσεις από Dr. Dre, Snoop Dog, Dj Quik, Ice Cube, Destiny’s Child, Tricky, Portishead (στο περίφημο “Glory Box”), TuPac Shakur και Notorious B.I.G.


Μια Νέα Εποχή / Κινηματογράφος Και Τηλεόραση

Το 1974 οι σχέσεις του με τη Stax/Enterprise είχαν αρχίσει να γίνονται όλο και χαλαρότερες, λόγω επαγγελματικών διαφωνιών. Έτσι, το 1975, ο Hayes ίδρυσε τη δική του δισκογραφική εταιρεία μέσω της ABC Records: την HBS (ή Hot Buttered Soul). Με το πρώτο του νέο album, “Chocolate Chip“ (No 1 για 7 εβδομάδες με το ομότιτλο R&B hit), έδειξε ότι μπορεί να προσαρμοστεί στην εποχή της disco, κρατώντας όμως την προσωπική του μουσική ταυτότητα άθικτη.Ακολούθησαν τρία νέα albums στην HBS το 1976, τα οποία μπήκαν στο Top 20 των R&B charts: “Disco Connection“, “Groove-A-Thon“ και “Juicy Fruit (Disco Freak)”.

Η περιοδεία του με τη Dionne Warwick στις αρχές του 1977, αποτυπώθηκε σε βινύλιο στην τελευταία ηχογράφηση της HBS, αφού οι οικονομικές δυσκολίες ήταν πολλές και ανάγκασαν τον Hayes να δηλώσει χρεοκοπία.Ξαναβγήκε στην επιφάνεια στα τέλη του 1977 με ένα νέο δισκογραφικό συμβόλαιο, αυτή τη φορά στην Polydor, χρησιμοποιώντας ως νέα του βάση την Ατλάντα και με νέο album, το “New Horizon”. Ακολούθησαν δύο ακόμα κυκλοφορίες, τα “For The Sake Of Love” και “Don’t Let Go”.Έπειτα έφτασε η εποχή όπου ο Hayes άρχισε να παίζει μικρούς ρόλους σε κινηματογραφικές και τηλεοπτικές ταινίες αλλά και σειρές. Το 1981 έπαιξε τον κακό Duke στην ταινία του John Carpenter Escape From New York, ενώ το 1985 έπαιξε ρόλους σε σειρές όπως A-Team και Miami Vice, στην τηλεοπτική ταινία Jailbait: Betrayed by Innocence, καθώς και σε δύο ακόμα κινηματογραφικές ταινίες, Counterforce και Dead Aim (1987).Από τότε, δεν πέρασε ούτε χρόνος που να μην έπαιξε έναν και δύο ρόλους σε ταινίες. Ανάμεσα στις 36 που έχει κάνει, από το 1990 μέχρι σήμερα, είναι οι:Fire, Ice & Dynamite (με τον Roger Moore), Guilty As Charged (με τον Rod Steiger), Final Judgement (με τον Brad Dourif, 1992), Posse (με τον Mario Von Peebles, 1993), Ρομπέν των Δασών: Οι Ήρωες με τα Κολάν του Mel Brooks (1993), It Could Happen To You (με τον Nicolas Cage, 1994), Once Upon A Time… When We Were Colored (με τον Richard Roundtree, 1995), Flipper (με τον Paul Hogan, 1996), Six Ways To Sunday (με τη Debbie Harry, 1997), Ninth Street (με τον Martin Sheen, 1999, για την οποία έγραψε και το soundtrack), Reindeer Games (με τον Ben Affleck, 2000), Shaft (re-make με τον Samuel L. Jackson, 2000), A Man Called Rage (με τον Lance Henriksen, 2002) και την ολοκαίνουρια τηλεταινία Book Of Days (με τον Will Wheaton).

Την ίδια στιγμή, κρατούσε διάφορους ρόλους, μικρούς αλλά και μεγαλύτερους, σε γνωστές τηλεοπτικές σειρές όπως οι “Tales From The Crypt”, “The Fresh Prince Of Bel-Air”, “Sliders”, “The Hughleys”, “The Education Of Max Bickford”, “Fastplane”, και πιο πρόσφατα στη σειρά “Girlfriends” με την Tracee Ellis Ross.Από μουσικής πλευράς, ο Hayes είχε γυρίσει στο προσκήνιο στα τέλη του 1986 με νέο συμβόλαιο στην Columbia και νέο album, το “U-Turn“, με single μία νέα έκδοση του “Ike’s Rap”. Το τραγούδι είχε τόσο έντονο μήνυμα ενάντια στο κρακ, που ο στίχος “Don’t Be A Resident Of Crack City” (Μην είσαι κάτοικος της πόλης του κρακ), έγινε σλόγκαν ενός κέντρου αποτοξίνωσης στο Detroit.


Το κάλεσμα Της Αφρικής

Ο ρόλος του Hayes ως ανθρωπιστή έγινε ευρύτερα γνωστός, όταν ταξίδεψε με τον Barry White στην Ακτή του Ελεφαντοστούν, στην Αφρική, στα τέλη του 1991, για να γυρίσει ένα video clip για το single του White “Dark And Lovely (You Over There)”.Όταν γύρισε στην Αμερική, ο Hayes βγήκε στο δρόμο και μίλησε σε Αφροαμερι-κάνικες κοινωνικές ομάδες και σε εκθέσεις σε όλη τη χώρα. Ενθάρρυνε όλους όσους γνώριζε να επισκεπτούν την Αφρική, αν μπορούσαν, να μιλήσουν με τους ανθρώπους εκεί ή τουλάχιστον να υποστηρίξουν την οικονομική ανάπτυξη. Σε μία τελετή που έγινε προς τιμήν του στη Γκάνα, τον Δεκέμβρη του 1992, συμμετείχαν και οι Public Enemy, οι οποίοι έδωσαν εκεί συναυλίες με τoν Hayes.

Παιδεία και Μόρφωση

Ο Hayes έχει δείξει μεγάλη αφοσίωση στην καμπάνια για την εξάπλωση του μηνύματος ότι η παιδεία και η μόρφωση είναι τα κλειδιά για την ελευθερία και την ευημερία στον κόσμο. Το 1993 έγινε επίσημα ο διεθνής εκπρόσωπος για την καμπάνια “Εφαρμοσμένη Εκπαιδευτική Σταυροφορία για την Παγκόσμια Παιδεία”. Πολύ σύντομα μετά από αυτό, ίδρυσε το Ίδρυμα Isaac Hayes (The Isaac Hayes Foundation), του οποίου αποστολή είναι να βοηθήσει ανθρώπους σε όλο τον κόσμο να ολοκληρωθούν, μέσα από τη μόρφωση, τη μουσική παιδεία και μέσα από προγράμματα που ενισχύουν την αυτοεκτίμηση του ανθρώπου.

Το 1995, μόλις είχε υπογράψει νέο συμβόλαιο με τη Virgin Records, κυκλοφόρησε δύο νέα CDs: το “Raw And Defined” και το “Branded”.Το 1998 συμμετείχε στο “Blues Brothers 2000” soundtrack, μαζί με καλλιτέχνες όπως οι B. B. King, Gary US Bonds, Eric Clapton, Bo Diddley, Dr. John, Billy Preston, Lou Rawls, Koko Taylor, Jimmie Vaughan, Steve Winwood, Grover Washington και πολλούς άλλους.

Τρίτη 15 Ιουλίου 2008

Ο Ξυπόλητος Ήρωας!

Η Αφρική απέκτησε τον πρώτο της χρυσό ολυμπιονίκη χάρη στις λακκούβες ενός ποδοσφαιρικού γηπέδου κάπου στην Αιθιοπία. Αν δεν είχε στραβοπατήσει ενώ έπαιζε μπάλα ο Ουάμι Μπιράτου, θα έμπαινε αυτός στο αεροπλάνο για τη Ρώμη και όχι ο Αμπέμπε Μπικίλα.

Η αλλαγή έγινε κυριολεκτικά την ύστατη ώρα. Η πτήση από την Αντίς Αμπέμπα ήταν έτοιμη για αναχώρηση, όταν επιστρατεύτηκε κακήν κακώς ο άγνωστος Μπικίλα. Δεν είχε παπούτσια μαζί του, αλλά έτσι κι αλλιώς σκόπευε να τρέξει ξυπόλητος...

Ο Μπικίλα ήταν γιος βοσκού, γεννημένος σ' ένα χωριό ονόματι Τζάτο στις 7 Μαρτίου 1932 - τη μέρα του ολυμπιακού μαραθωνίου του Λος Αντζελες. Παιδί πάμφτωχης οικογένειας, αποφάσισε μικρός να καταταγεί στον αυτοκρατορικό στρατό της Αιθιοπίας, για να στηρίξει οικονομικά τους δικούς του. Δεν είχε καν χρήματα για να πάρει το λεωφορείο. Ταξίδεψε για πρώτη φορά στην πρωτεύουσα με τα πόδια. Αλλά αυτή η πρωτοβουλία άλλαξε τη μοίρα του. Οταν τον είδε να τρέχει ένας Φινλανδός προπονητής ονόματι Ονι Νισκάνεν, στρατολογημένος από την αιθιοπική κυβέρνηση για να προπονεί αθλητές, τον ενέταξε γρήγορα στο γκρουπ των εκλεκτών.Πριν από τη Ρώμη, ο Μπικίλα είχε τρέξει μόνο 2 μαραθωνίους. Συνήθιζε να προπονείται με γυμνά πέλματα, οπότε δεν δίστασε να πάρει τη μεγάλη απόφαση όταν είδε ότι υπήρχε πρόβλημα με τα παπούτσια που έδωσε στην αιθιοπική αποστολή η Adidas. Το μοναδικό ζευγάρι που περίσσευε του έπεφτε μεγάλο: «Κανένα πρόβλημα. Θα τρέξω ξυπόλητος...».

Ξυπόλητος... τρέλανε τη Ρώμη κι όλο τον κόσμο. Ο ολυμπιακός μαραθώνιος του 1960 ήταν ο πρώτος που έγινε βράδυ, ο πρώτος που ξεκίνησε έξω από το Στάδιο, ο πρώτος που ολοκληρώθηκε έξω από αυτό (στην αψίδα του Μ. Κωνσταντίνου). Τη διαδρομή φώτισαν πυρσοί, τους οποίους κρατούσαν Ιταλοί φαντάροι. Τον παρακολούθησαν δεκάδες χιλιάδες ενθουσιώδεις Ρωμαίοι, στους δρόμους της «αιώνιας πόλης». Οσα είδαν εκείνο το βράδυ είχαν κοσμοϊστορική σημασία. Σήμερα, μισό αιώνα μετά, ολυμπιακός μαραθώνιος δίχως Αφρικανούς πρωταγωνιστές ακούγεται σαν οξύμωρο σχήμα. Ο Αμπέμπε Μπικίλα ήταν ο πιονιέρος, αυτός που χάραξε τον δρόμο. Ο πρώτος χρυσός ολυμπιονίκης από τη Μαύρη Αφρική...«Περισσότερο απ' όλους, να προσέξεις αυτόν με το 26», συμβούλευσε τον Μπικίλα ο προπονητής του πριν από την εκκίνηση. Σύμφωνα με τις επίσημες λίστες, «αυτός με το 26» ήταν ο Μαροκινός Ραντί Μπεν Αμπντεσελέμ, το φαβορί της κούρσας.

Ο Μπικίλα έδωσε γρήγορο ρυθμό, ξέφυγε γρήγορα από το πλήθος και βρέθηκε επικεφαλής, δίπλα δίπλα με έναν μαυριδερό Αραβα, αγνώστων λοιπών στοιχείων. Στη φανέλα του είχε τον αριθμό 185. Μάταια έψαχνε ο ήρωάς μας για τον δρομέα με το νούμερο 26. Στην πραγματικότητα, ο Ραντί ήταν αυτός που έτρεχε στο πλευρό του! Το λάθος που είχε γίνει στη μοιρασιά των αριθμών ουδόλως πτόησε τον Μπικίλα. Πιστός στις εντολές του Νισκάνεν, ο λιπόσαρκος Αιθίοπας πάτησε το γκάζι στο 40ό χιλιόμετρο και εξαφανίστηκε προς τον τερματισμό.Το σημάδι του ήταν ο περίτεχνος οβελίσκος του Αξουμ. Τον είχαν κλέψει Ιταλοί στρατιώτες από την Αιθιοπία το 1937 και έμελλε να τον επιστρέψουν 68 χρόνια αργότερα, υπό το βάρος της διεθνούς κατακραυγής. Κάτι σαν Ελγίνεια «made in Africa»...Το τελευταίο εμπόδιο που είχε να υπερπηδήσει ο Μπικίλα πριν από τον τερματισμό του (2:15:16.2) ήταν μια βέσπα που πετάχτηκε μπροστά του περίπου 50 μέτρα πριν από το νήμα! Τουλάχιστον δεν τον χτύπησε κανένα τραμ, όπως εκείνο το φουκαρά Κενυάτη στον περσινό μαραθώνιο της Αθήνας...

Η Αιθιοπία υποδέχθηκε τον Μπικίλα με τιμές εθνικού ήρωα. Ο Χαϊλέ Σελασιέ του απένειμε παράσημο ανδρείας και τον προβίβασε στον βαθμό του δεκανέα. Γρήγορα, όμως, ο ολυμπιονίκης βρέθηκε μπλεγμένος: οι πραξικοπηματίες του Μενγκίστου εκμεταλλεύθηκαν την αφέλεια και την αγραμματοσύνη του και τον στρατολόγησαν στους κόλπους τους. Ο Μπικίλα βρέθηκε να κρατάει όπλο άθελά του, αλλά αρνήθηκε να πυροβολήσει επισήμους του καθεστώτος Σελασιέ. Οταν η κυβέρνηση κατέπνιξε το κίνημα, καταδίκασε σε θάνατο όσους συμμετείχαν σε αυτό. Τον Μπικίλα έσωσε από την κρεμάλα ο ίδιος ο αυτοκράτορας, υπό την πίεση πολυάριθμων επωνύμων της χώρας.Ανάμεσα στους Αγώνες του 1960 και του 1964, ο Μπικίλα έχασε μόνο μία φορά, στον μαραθώνιο της Βοστώνης το 1963. Ενώ όμως ετοιμαζόταν για το Τόκιο, υπέστη κρίση οξείας σκωληκοειδίτιδας και κατέρρευσε από τους πόνους. Ο θρύλος λέει ότι επέστρεψε στις προπονήσεις λίγες ώρες μετά την εγχείρηση. Ετρεχε στην αυλή του νοσοκομείου...

Ο Μπικίλα ταξίδεψε στην Ιαπωνία, αλλά έμοιαζε αδύναμος, αφού είχαν περάσει μόλις 40 μέρες από τη μέρα που χειρουργήθηκε. Ακόμη και όταν παρουσιάστηκε στην αφετηρία του μαραθωνίου, ελάχιστοι του έδιναν πιθανότητες νίκη. Δεν ήταν καν ξυπόλητος. Αυτή τη φορά φορούσε παπούτσια Asics.Η στρατηγική που ακολούθησε ήταν ίδια με του 1960: έμεινε με το γκρουπ των πρωτοπόρων ώς τα μισά και στη συνέχεια επιτάχυνε. Ηδη, στο 20ό χιλιόμετρο, ο ρυθμός του ήταν εξοντωτικός για τους υπόλοιπους. Ο Μπικίλα μπήκε πρώτος στο Στάδιο του Τόκιο, σε χρόνο ρεκόρ (2ω12:11.2) δίχως να απειλείται από κανέναν. Οταν εμφανίστηκε ο δεύτερος, είχαν περάσει κιόλας τέσσερα λεπτά. Εβδομήντα πέντε χιλιάδες Ιάπωνες αποθέωναν τον Αφρικανό, ο οποίος είχε ξαπλώσει στο χορτάρι και έκανε ασκήσεις για να χαλαρώσει. «Θα μπορούσα να τρέξω άλλα δέκα χιλιόμετρα αν χρειαζόταν», δήλωσε αργότερα στους εμβρόντητους δημοσιογράφους.Η μπάντα στο Τόκιο δεν γνώριζε τον εθνικό ύμνο της Αιθιοπίας. Κι έτσι, ο Αμπέμπε Μπικίλα γιόρτασε το ιστορικό του κατόρθωμα ακούγοντας τον γιαπωνέζικο ύμνο...Ο Μπικίλα έγινε ο πρώτος μαραθωνοδρόμος που κέρδισε δύο χρυσά ολυμπιακά μετάλλια. Θέλησε να κερδίσει και τρίτο, αλλά η προσπάθειά του στο Μεξικό τελείωσε άδοξα στο 17ο χιλιόμετρο, εξαιτίας ενός τραυματισμού (ρωγμώδες κάταγμα) στο πόδι. Η αποχώρησή του άνοιξε τον δρόμο για έναν άλλο σπουδαίο Αιθίοπα, και καλό φίλο του Μπικίλα, τον Μάμο Βόλντε. «Θα έχανα σίγουρα αν δεν είχε τραυματιστεί ο Αμπέμπε», παραδέχθηκε ο Βόλντε.

Αυτή η κακοτυχία ήταν ασήμαντο αστειάκι μπροστά στην τραγωδία που ακολούθησε. Ενα χρόνο αργότερα, ο Μπικίλα οδηγούσε το Volkswagen που του χάρισε η αιθιοπική κυβέρνηση για το θαύμα του 1964, όταν έχασε τον έλεγχο προσπαθώντας να αποφύγει μια φοιτητική διαδήλωση. Τα τραύματά του στη σπονδυλική στήλη και στο σβέρκο αποδείχθηκαν σοβαρότατα. Ο δις ολυμπιονίκης έμεινε παράλυτος από τον λαιμό και έζησε την υπόλοιπη ζωή του σε αναπηρικό αμαξίδιο.

Το μόνο που κατόρθωσαν οι γιατροί που τον χειρούργησαν στο νοσοκομείο Στόουκ Μάντεβιλ της Αγγλίας (όπου νοσηλεύτηκε πολλά χρόνια αργότερα και ο συγχωρεμένος πια Μπόμπαν Γιάνκοβιτς) ήταν να τον μετατρέψουν από τετραπληγικό σε παραπληγικό.Ο Αμπέμπε Μπικίλα, ο «ξυπόλητος αυτοκράτορας» της Ρώμης, δεν απομακρύνθηκε από τους στίβους. Ασχολήθηκε με την τοξοβολία και συχνά ισχυριζόταν μεταξύ σοβαρού και αστείου ότι θα έτρεχε στον μαραθώνιο του Μονάχου με το καροτσάκι. Πέθανε από εγκεφαλική αιμορραγία στις 25 Οκτωβρίου 1973, σε ηλικία μόλις 41 ετών. Στην κηδεία του κηρύχθηκε εθνικό πένθος στην Αντίς Αμπέμπα, όπου τον αποχαιρέτησαν 75.000 συμπατριώτες του.
Νικ. Παπαδόγιαννης

Παρασκευή 27 Ιουνίου 2008

Θρυλικά αυτοκίνητα!

Έλειψα για αρκετές ημέρες για δουλειές, πρώτα στην Φιλιππιάδα και μετέπειτα στην Ιταλία. Παρότι η ανάρτηση του τελευταίου θέματος έχει γίνει εδώ και εβδομάδες, διαπιστώνω ότι καθημερινά οι φίλοι του blog μπαίνουν στην σελίδα.

Θέλω να σας ευχαριστήσω για αυτό και βεβαίως θα επανορθώσω σε λίγες ώρες (μπορεί και ημέρες) με ένα μεγάλο αφιέρωμα στην θρυλική Ferrari, καθώς μαζί με άλλους δημοσιογράφους από όλο τον κόσμο φιλοξενηθήκαμε στο εργοστάσιο της εταιρίας στο Μαρανέλο αλλά και στην ιστορική πίστα στο Fiorano. Μέχρι να ετοιμάσω το άρθρο πάρτε μια πρόγευση από Formula Ferrari!


Τρίτη 3 Ιουνίου 2008

Και η Φιλιππιάδα (Δήμος) στο Internet!

Συναντήθηκα με τον υφυπουργό εσωτερικών τον κύριο Ζώη και μου εξήγησε τι ακριβώς είναι το πρόγραμμα. Επιπλέον με ενημέρωσε καθώς το ζήτησα για το αν συμμετέχει ο Δήμος μας. Μου απάντησε θετικά κάτι που ισχύει για όλους τους Δήμους κάτω των 20.000 κατοίκων. Ευτυχώς, το υπουργείο ζήτησε από κάθε δήμο ξεχωριστά την συμμετοχή του διαφορετικά οι δικοί μας εγκέφαλοι δεν υπήρχε περίπτωση να το πάροουν είδηση. Όπως όμως μου εξήγησε ο υφυπουργός, το πρόβλημα ίσως να δημιουργηθεί μετέπειτα καθώς πολλοί δήμαρχοι θα πάρουν έτοιμη την ιστοσελίδα , δεν είναι όμως βέβαιο αν θα μπορέσουν να τις υποστηρίξουν με κόσμο που να έχει και γνώσεις; Ελπίζουμε να μην ανηκει σε αυτή την κατηγορία ο δήμος μας.
Στην προσπάθεια αυτή βοηθά ο ιντερνετικός φίλος, Γιάννης Βλαχογιάννης - όπως μας ενημέρωσε ο ίδιος - που γνωρίζει τα θέματα και ελπίζουμε να καθοδηγήσει τον Δήμο.



Ο Γιάννης έστειλε email για ενημέρωση και το παραθέτω. Επίσης να ευχαριστήσω και τους άλλους φίλους με τις σελίδες τους για την Φιλιππιάδα που ενημερώνουν αμέσως..

«Γιώργο ο Δήμος Φιλιππιάδας είναι ήδη στο Πρόγραμμα διαδικτυακές Πύλες. Η εταιρία PCSYSTEMS μαζί με την Alfaware έχουν αναλάβει το έργο αυτό. Με τις εταιρίες αυτές συνεργάζομαι εδω και 7 χρόνια και μπορώ να σου πω οτι πάνε ολα καλά για τον δήμο μας. Έχουν γίνει οι απαραίτητες μελέτες και το θέμα προχωρά στην υλοποίηση. Πριν μια εβδομάδα είχαμε συνάντηση για το θέμα των Πυλών στο υπουργείο εσωτερικών και το αποτέλεσμα ειναι οτι προχωράμε με γοργους ρυθμούς».

Τρίτη 27 Μαΐου 2008

Θα ανέβουμε στο τραίνο της τεχνολογίας;

Με ενημέρωσαν από το υπουργείο εσωτερικών ότι ξεκίνησε εδω και καιρό ένα σημαντικό πρόγραμμα από την κοινωνία της πληροφορίας. Με λίγα λόγια να σας πω ότι φτιάχνει το υπουργείο εντελώς δωρεάν ιστοσελίδες για περισσότερους από 470 δήμους κάτω των 20.000 κατοίκων σε όλη την χώρα.


Μάλιστα η ιστοσελίδα θα είναι αμφίδρομη και θα μπορεί να ανατρέχει σε αυτή ο πολιτης για πολλά πιστοποιητικά και πληρωμές.

Τι γινεται με την Φιλιππιάδα; είναι η πόλη μας μέσα στους 470 δήμους; Ας μας απαντήσουν κάποιοι υπεύθυνα...


«Το έργο «Δημοτικές Διαδικτυακές Πύλες», από τα σημαντικότερα έργα της Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης που παραδίδονται μέσα στο 2008 και αφορούν στην ανάπτυξη της Περιφέρειας, βρίσκεται σε φάση ολοκλήρωσης και παράδοσης σε 470 Δήμους με πληθυσμό μικρότερο των 20.000 κατοίκων σε ολόκληρη τη χώρα.

Πρόκειται για σημαντική αναβάθμιση της εξυπηρέτησης των πολιτών σε νέες παρεχόμενες ηλεκτρονικές υπηρεσίες από τους φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και συνίσταται στη δημιουργία δημοτικής διαδικτυακής πύλης πληροφόρησης που περιλαμβάνει και την παροχή προς τους δημότες Ολοκληρωμένων Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών αμφίδρομης επικοινωνίας και συναλλαγών.


Ο κάθε Δήμος έχει πλέον την ευκαιρία να αποκτήσει στο διαδίκτυο μια πλήρη παρουσία της ταυτότητας, του έργου και των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους δημότες του εκσυγχρονίζοντας τις υποδομές του, ενισχύοντας την εξωστρέφεια του και προβάλλοντας ένα φιλικό και διαδραστικό κανάλι εξυπηρέτησης προς τον πολίτη στον ίδιο βαθμό και σε ενιαίο πλαίσιο με το σύνολο των δήμων από όλη τη χώρα».

Παρακαλούνται οι : http://www.gofilippiada/ , http://www.filippiada.blogspot.com/ , http://filippiadiotis.blogspot.com/ και οι υπόλοιποι φίλοι εάν γνωρίζουν κάτι να μας ενημερώσουν.

Να μην χαθεί ακόμη μια τέτοια «τζάμπα με κοινοτικά χρήματα» ευκαιρία, επειδή κάποιοι κοιμούνται!

Τρίτη 20 Μαΐου 2008

O Εθνικός στα μεγάλα ποδοσφαιρικά σαλόνια!

Μπορεί η τελευταία αγωνιστική να εξελίχθηκε σε θρίλερ, όμως ο Εθνικός τα κατάφερε και ανέβηκε στην Γ΄Εθνική κατηγορία.



Τώρα θα βλέπουμε μεγάλες ομάδες στο γήπεδό μας. Το ζήτημα είναι να βρεθούν χρήματα, να γίνουν μεταγραφές για να παραμείνει η ομάδα ψηλά και μπορεί να γίνει αν βοηθήσουμε όλοι.

Περιμένουμε να στείλετε βίντεο από τους αγώνες του Εθνικού. Βέβαια θα προτιμούσαμε πληροφορίες μεταγραφικές και το τι σκοπευει να κάνει ο πρόεδρος της ομάδας για την ενίσχυσή της.


Αυτό που περιμένω μετά το αίσιο τέλος και την άνοδο κατηγορίας της ομάδας μας είναι να κληρωθούμε στο κύπελο του χρόνου με την άλλη μου μεγάλη αγάπη τον Παναθηναικό που στο μεταξύ θα έχει πάρει παίκτες άνω των 100 εκατομμυρίων ευρώ(πληροφοριακά το λέω για τους γάβρους).

Τετάρτη 14 Μαΐου 2008

Be thankfull for what you´ve got!

O Δήμαρχος δεν κάνει τίποτε, ο Λαζόπουλος χτυπά 66%, οι οδηγοί τσακώνονται με τα μπετόνια στα χέρια για λίγη βενζίνη, ο Κατραχούρας δεν πρόκειται να πληρώσει τα 500.000 ευρώ στον εργολάβο (θα τα πληρώσουμε εμείς), ο Χριστός πέθανε και εγώ τώρα τελευταία δεν αισθάνομαι καλά.

(όλα αυτά βέβαια μέσα στην αφασία της καπιταλιστικής φάσης μου).






Συγκλονιστικό κείμενο. Πραγματικό. Βοηθήστε τέτοια παιδιά όπως μπορείτε και απαξιώστε όλους τους ΜΑΛΑΚΕΣ !


«Λέγομαι Νασίμ Μουχάμεντ, είμαι από το Αφγανιστάν, 22 χρόνων.


Είμαι σχεδόν 3 χρόνια στην Ελλάδα, 15 μήνες ήμουν μέσα στη φυλακή της Αυλώνας επειδή τη δεύτερη μέρα που βρέθηκα εδώ στην Ελλάδα, πήγα στο Αλλοδαπών να ζητήσω άσυλο ως πρόσφυγας.


Με παίρνει ο αστυνόμος μέσα στο Τμήμα. Με χτύπησαν πάρα πολύ, που δεν μπορούσα να κοιμηθώ για μια εβδομάδα.


Μου είπαν ότι "λες ψέματα πώς ήρθες, ποιος έχει πληρώσει, να μου πεις ποιος σε έφερε εδώ".

Μετά, την άλλη μέρα με πήγαν στο δικαστήριο. Δικάστηκα μέσα σε 2,5 λεπτά, δεν μου φέραν δικηγόρο, δεν είχα μετάφραση, δεν ήξερα τι είναι, γιατί πρώτη φορά βρέθηκα μπροστά στο νόμο, μπροστά σε δικαστήριο.


Δεν ήξερα τι να κάνω. Φοβόμουν, είχα άγχος, δεν είχα δικηγόρο, δεν γνώριζα κανέναν εδώ. Με πήγαν και στο κρατητήριο. Δεκάξι ήμουν εκεί.

Εφαγα ξύλο από τους κρατούμενους εκεί... Μετά με πήγαν στην Αυλώνα.


Μετά από 2-3 μήνες βρήκα ένα παιδί, με πήγε για να μάθω γιατί με φέρανε, τι έχω κάνει. Μου λέει ότι στο δικαστήριο σου έχουν ρίξει 4 μήνες φυλακή, θα πληρώσω πρόστιμο γιατί ήρθα εδώ για να ζήσω, και δικαστική απέλαση...


Εκανα απεργίες, δεν μου απάντησε κανείς (...) Εμεινα εκεί 15 μήνες και κάθε φορά που πήγαινα δικαστήριο χωρίς δικηγόρο, χωρίς μετάφραση, δικάστηκα μου είπαν "πού θέλεις να πας: Κάτσε εδώ".


Κάθε φορά οι υπάλληλοι με φώναζαν "Μπιν Λάντεν πού πας;". Με κορόιδευαν, με φώναζαν Μπιν Λάντεν. Το όνομά μου δεν το ήξερε κανείς εκεί...


Το τι έχουμε πάθει στην Ελλάδα εμείς οι πρόσφυγες. Πέρασα πάρα πολύ δύσκολα εκεί... Εχασα το δικαίωμα να ζητήσω άσυλο. Μετά από 15 μήνες που βγήκα έξω, σχεδόν 3 χρόνια ζω με ένα αποφυλακιστήριο. Αυτά είναι τα χαρτιά μου. Δεν μπορώ να βγάλω άδεια παραμονής, δεν μπορώ να δουλέψω, δεν μπορώ να κάνω τίποτα (...)


Πρέπει να ζήσω με αυτό το χαρτί... Δεν μπορώ να κάνω μπροστά, δεν μπορώ να κάνω πίσω. Πρέπει να ζήσω με αυτό το χαρτί.

Ευχαριστώ πολύ»

Τρίτη 8 Απριλίου 2008

Οι αεροπορικές επιχειρήσεις και το αρχιστρατηγείο Φιλιππιάδας!

Η ένδοξη ιστορία της Ελληνικής πολεμικής αεροπορίας έχει μεγάλο παρελθόν και βέβαια όπως μπορείτε να φανταστείτε η Φιλιππιάδα δεν θα μπορούσε να ήταν έξω κι από αυτή την υπόθεση. Τα πρώτα βήματα λοιπόν της πολεμικής αεροπορίας έτυχε να συμπίπτουν χρονικά με την απελευθέρωση της πόλης μας και των Ιωαννίνων.
Πάρτε ανάσα λοιπόν και διαβάστε την ενδιαφέρουσα ιστορία:

Η Ελληνική Κυβέρνηση αποφάσισε για πρώτη φορά την δημιουργία Αεροπορικής Υπηρεσίας το 1911. Έστειλαν λοιπόν συνολικά έξι αξιωματικούς στην Γαλλία για να εκπαιδευτούν ως χειριστές και παράλληλα παράγγειλαν στον γαλλικό οίκο Farman, τα πρώτα στρατιωτικά αεροσκάφη.

Στις 8 Φεβρουαρίου 1912 πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα η πρώτη πτήση από τον αεροπόρο Εμμανουήλ Αργυρόπουλο με αεροπλάνο τύπου Nieuport 50 ίππων.

Ένας από τους πρώτους πιλότους ο Υπολοχαγός Δημήτρης Καμπέρος στις 13 Μαίου του 1912 πραγματοποίησε την πρώτη με αεροπλάνο τύπου Henry Farman πτήση στην Έλλάδα.

Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1912 δημιουργήθηκε στη Λάρισα ο «Λόχος Αεροπόρων» από τέσσερις Έλληνες αξιωματικούς αεροπόρους. Η πρώτη πολεμική αεροπορική μονάδα πήρε σάρκα και οστά.

Την δύναμη του Λόχου Αεροπορίας αποτελούσαν οι:
  • Υπολοχαγός Δημήτρης Καμπέρος

  • Υπίλαρχος Πανούτσος Νοταράς

  • Υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης

  • Ανθυπίλαρχος Χρήστος Αδαμίδης από τα Ιωάννινα.

Συμμετείχαν ακόμη ο Γάλλος λοχαγός Μπαρρέ,ο επίσης Γάλλος αερομηχανικός Σοβώ και 57 στρατιώτες. Η δύναμη του λόχου ήταν τέσσερα βελτιωμένα αεροπλάνα Maurice Farman των 80 ίππων.

Στις 26 - 10- 1912 με το πέρας των επιχειρήσεων στο Μακεδονικό μέτωπο οι επιχειρήσεις που ήταν από τις πρώτες πολεμικές στην Ελλάδα διεκόπησαν. Έτσι ο λόχος της Ελληνικής αεροπορίας διατάχθηκε να μεταβεί στο μέτωπο της Ηπείρου, όπου η στρατιά Σαπουτζάκη έδινε μάχες στα δύσκολα οχυρά του Μπιζανίου με στόχο την κατάληψη των Ιωαννίνων. Εξαιτίας της μεγάλης απόστασης αποφασίστηκε να αποσυναρμολογηθούν τα αεροσκάφη και να μετακινηθούν με τραίνο ως την Αθήνα και από εκεί με πλοίο από τον Πειραιά να μεταβούν στην Πρέβεζα. Παραθέτω αυτούσιο το έγγραφο του Ελευθέριου Βενιζέλου προς τον αρχηγό της στρατιάς στην Ήπειρο:

«ΕΓΓΡΑΦΟ υπ'αριθμ 457. Αρχηγόν, Άρταν.

Η Μεραρχία, ήτοις επιβιβάζεται ήδη δι Ήπειρον, θέλει λάβει εν Πειραιεί άνδρας....,θέλει αναχωρήσει ταυτοχρόνως μία μοίρα αεροπορίας, αποτελούμενη εκ τεσσάρων αεροπλάνων και του αναγκαίου προσωπικού και υλικού. Λοχαγός αεροπορίας, Γάλλος, έχων μεγάλην πείραν αεροπορίας, θέλει ακολουθήσει το απόσπασμα τούτο.Υποδεχθείτε αυτό φιλοφρόνως. Επισπεύδω όσο δύναμαι την μεταφοράν της Μεραρχίας ταύτης.

Αθήνα τη 14" 11ου - 1912. Βενιζέλος»

Στα τέλη του Νοέμβρη η Μοίρα αποβιβάστηκεσ την Πρέβεζα και πρώτο τους μέλημα ήταν φυσικά η επιλογή χώρου για εγκατάσταση του αεροδρομίου. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να διαφωνήσουν σοβαρά ο Διοικητής της Μοίρας Υπολοχαγός Καμπέρος και ο Γάλλος αεροπόρος Μπαρρέ. Ο πρώτος υποστήριζε ότι καταλληλότερη θέση ήταν το υψίπεδο στα «Πέντε Πηγάδια» κοντά στην Φιλιππιάδα και μόλις 20 χιλιόμετρα από τα Ιωάννινα. Κι αυτό γιατί έτσι μπορούσαν τα αεροσκάφη να παραμένουν περισσότερο χρόνο πάνω από τις Τουρκικές θέσεις και να καταγράφουν για τις βολές του πυροβολικού. Από την άλλη ο Μπαρρέ πρότεινε να γίνει το αεροδρόμιο κοντά στην Πρέβεζα μια απόσταση όμως 170 χιλιομέτρων με τα αεροπλάνα να φτάνουν ίσα ίσα στις εχθρικές γραμμές και να πρέπει να επιστρέψουν αμέσως.

Παρ'ότι όμως η άποψη του Καμπέρου κρινόταν από τις περιστάσεις ως η πιο ορθή και δικαιολογημένη, επεκράτησε τελικά η γνώμη του Μπαρρέ και το αεροδρόμιο εγκαταστάθηκε σε τοποθεσία κοντά στην Νικόπολη, 10 χιλ. περίπου από την Πρέβεζα.Μετά από αυτό, ο Καμπέρος υπέβαλε την παραίτησή του και επέστρεψε στις 12 Δεκεμβρίου του 1912, στο πυροβολικό όπου και ανήκε.

Την διεύθυνση της Μοίρας αεροπλάνων ανέλαβε προσωρινά ο Γάλλος Λοχαγός Μπαρρέ, λόγω της πείρας του αλλά κυρίως επειδή ήταν σε βαθμό ανώτερος από τους υπόλοιπους.

Ο Καμπέρος, πρώτος Έλληνας στρατιωτικός αεροπόρος, είχε πραγματοποιήσει την τελευταία του αποστολή στις 31 Νοεμβρίου του 1912 όταν με παρατηρητή στο αεροσκάφος τον Πάσσαρη πέταξε για αναγνωριστική πτήση πάνω από τα οχυρά του Μπιζανίου. Από βλάβη όμως του κινητήρα το αεροσκάφος κατέπεσε στην Φιλιππιάδα με αποτέλεσμα να τραυματιστεί ο παρατηρητής. Η δύναμη της Μοίρας ενισχύθηκε με άλλους δύο Αξιωματικούς, τον υπολοχαγό μηχανικού, αεροπόρο Μ. Μουτούση και τον ανθυπίλαρχο Χρήστο Αδαμίδη.

Επιστρέφοντας στις απόψεις του Καμπέρου αποφασίσθηκε να βρεθεί χώρος για προχωρημένο αεροδρόμιο και ενδιάμεσος σταθμός ώστε να παραμένουν τα αεροσκάφη περισσότερη ώρα στον αέρα. Βρέθηκε λοιπόν μία λωρίδα εδάφους, μήκους 80 έως 100 μέτρων και πλάτους 245 μέτρων, κοντά στη θέση Χάνι Εμίν Αγά. Από το πρόχειρο αυτό αεροδρόμιο, ο υπολοχαγός Μουτούσης απογειώθηκε και εκτέλεσε, με εντολή του Δ/τού της Στρατιάς Ηπείρου, αναγνώριση των οχυρών Μπιζανίου. Η πτήση αυτή, ήταν η πρώτη πολεμική αποστολή της μοίρας στο Μέτωπο της Ηπείρου και έγινε στις 5-12ου 1912, την 10η πρωινή ώρα.

Σε αντίθεση με τους τότε κανόνες ασφαλείας που επέβαλαν οι αναγνωριστικές πτήσεις να γίνονται σε ύψος 1900 μέτρων, ο Μουτούσης κατέβηκε στα 600 μέτρα για να κατοπτεύσει με ευκολία τα οχυρά των Τούρκων. Μάλιστα έξω από τα Ιωάννινα αναγνώρισε εχθρικά τμήματα και έριξε εναντίον τους τέσσερις αυτοσχέδιες βόμβες σκορπίζοντας τον φόβο και τον πανικό στις τάξεις του εχθρού.

Όταν τελείωσε η αποστολή, το αεροπλάνο ακολουθώντας τον δημόσιο δρόμο Ιωαννίνων-Φιλιππιάδας, επέστρεψε και προσγειώθηκε κοντά στο Χάνι του Εμίν Αγά. Αμέσως μετά την προσγείωση ο Μουτούσης παρουσιάσθηκε στον αρχηγό της Στρατιάς Ηπείρου στον οποίον ανέφερε προσωπικά τις παρατηρήσεις του από την αναγνωριστική πτήση και δέχτηκε θερμά συγχαρητήρια για την επιτυχία.

Την ιστορική αυτή πτήση περιέγραψε το αρχηγείο Στρατιάς Ηπείρου σε δελτίο γεγονότων που υπέβαλε στο Υπουργείο Στρατιωτικών:

«ΕΓΓΡΑΦΟ υπ'αριθμ. 567 Φιλιππιάς 5-12-1912

Υπουργείο Στρατιωτικών, Αθήνας

Σήμερον μετά μεσημβρίαν, εγένετο διά πρώτην φοράν, επιδεικτική πτήσης αεροπλάνου επιβαίνοντος του υπολοχαγού του μηχανικού Μουτούση, επί αεροπλάνου Μωρίς Φαρμάν με κινητήρα Ρενώ. Αφετηρία Πρέβεζα, προσγείωσις Εμίν Αγά Χάνι. Πτήσις εγένετο υπεράνω Μπιζανίου και πεδιάδος Ιωαννίνων. Αεροπλάνο επυροβολήθη υπό εχθρού. Τρεις βολίδες όπλου προσέκρουσαν άνευ βλάβης. Εις πεδιάδα Ιωαννίνων και εις μέρος όπου επυροβολήθη αεροπλάνον, Μουτούσης έριξε τέσσερις χειροβομβίδας.

Αντιστράτηγος Σαπουντζάκης».

Μετά από αυτό οι πτήσεις πάνω από τις γραμμές του εχθρού έγιναν πιο συχνές και στέφθηκαν με επιτυχία. Είναι χαρακτηριστικές οι αναφορές του αρχηγείου από την πόλη της Φιλιππιάδας:

«ΕΓΓΡΑΦΟ ΥΠʼ ΑΡΙΘΜ.1211 Α. Φιλιππιάς 21-01-1913

A.M. Βασιλέα, θεσσαλονίκην / Υπουργόν Στρατιωτικών, Αθήνας.

Δύο αεροπλάνα, Νοταρά και Αδαμίδη, εξετέλεσαν σήμερον, άνωθεν Μπιζανίου πτήσεις, έβαλον δε ανά 6 χειροβομβίδας κατά εχθρικού καταυλισμού ως και κατά κινουμένων στόχων Στρατευμάτων.

Αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος Διάδοχος».

«ΕΓΓΡΑΦΟΝ υπʼ αριθ. 1211 Γ Φιλιππιάς 25-01-1913, ώρα 11η εσπέρας.

A.M. Βασιλέα / Υπουργούς: Εξωτερικών - Στρατιωτικών.

Την παρελθούσα Νύκτα, το ημέτερον πυροβολικόv έβαλε κατά των εχθρικών θέσεων σφοδρώς κατά ακανόνιστα χρονικά διαστήματα. Το πυρ φαίνεται αποτελεσματικό. Χθες, αεροπλάνον Αδαμίδη, ανεγνώρισεν εχθρικάς θέσεις και έριψεν εντός των κατασκηνώσεων του εχθρού, βόμβας αποτελεσματικώς.

Αρχιστράτηγος Κωνσταντίνος Διάδοχος».

Ένα γεγονός που συμβολίζει την μεγάλη σημασία των αεροπορικών πτήσεων κατά την διάρκεια των μαχών στην Ήπειρο, είναι η εξής ιστορία. Την ημέρα της απελευθέρωσης των Ιωαννίνων, στις 21-02-1913, ο ανθυπίλαρχος Χρήστος Αδαμίδης προσγείωσε το Μωρίς Φαρμάν στην πλατεία του Διοικητηρίου της πόλης όπου έγινε δεκτός με μεγάλο ενθουσιασμό από το πλήθος.

Φυσικά με το πέρας των επιχειρήσεων στην Ήπειρο και την πτώση των Ιωαννίνων τελείωσαν και οι επιχειρήσεις των ένδοξων αεροπόρων μας στην περιοχή.

Δευτέρα 24 Μαρτίου 2008

2001:Οδύσσεια του Διαστήματος!

Πέθανε σε ηλικία 90 ετών στη Σρι Λάνκα, όπου ζούσε εδώ και 52 χρόνια, ο διάσημος συγγραφέας και μελλοντολόγος Sir Arthur Clarke. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του περιβάλλοντός του ο Clarke αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα με το αναπνευστικό του σύστημα.

Ήταν ο πρώτος που σε σύγγραμμά του στο «Wireless World» το 1945, πρότεινε να χρησιμοποιηθούν οι δορυφόροι γεωστατικής τροχιάς για τις τηλεπικοινωνίες. Ο Clarke οραματίστηκε μια τριάδα μεγάλων επανδρωμένων διαστημικών σταθμών οι οποίοι θα σχηματίζουν ένα τρίγωνο σε τροχιά γύρω από τη Γη. Ο πρώτος γεωσύγχρονος δορυφόρος ήταν ο Syncom 2 που εκτοξεύτηκε το 1963.

Ο Sir Arthur γεννήθηκε στο Σόμερσετ της Αγγλίας, και σπούδασε φυσική και μαθηματικά. Στο Βʼ Παγκόσμιο Πόλεμο υπηρέτησε στην Βρετανική Βασιλική Αεροπορία ως ειδικός στα ραντάρ και τις επικοινωνίες. Το 1954 συμμετείχε στην υποβρύχια εξερεύνηση των υφάλων της Αυστραλίας και της Σρι Λάνκα. Αργότερα ήταν ο βασικός σχολιαστής των τηλεοπτικών μεταδόσεων για τις αποστολές των διαστημοπλοίων Απόλλων 11 , 12 και 15 στη Σελήνη.

Ήταν μέλος πολλών επιστημονικών συλλόγων και είχε διατελέσει πρόεδρος της Βρετανικής Διαπλανητικής Εταιρίας. Τα βιβλία του – πολλά από τα οποία βραβεύτηκαν – ήταν επιστημονικής φαντασίας. Το διήγημά του «Ο Φρουρός» (1948) αποτέλεσε την βάση για το σενάριο κινηματογραφικής ταινίας, που πολλά χρόνια αργότερα συνέγραψε ο ίδιος με τον σκηνοθέτη Stanley Kubrick υπό τον τίτλο 2001: Οδύσσεια του Διαστήματος. Μετά την τεράστια επιτυχία της ταινίας ο Sir Arthur συνέγραψε της συνέχειες υπό τους τίτλους «2010», «2061» και «3001- Η Τελική Οδύσσεια».

Από την δεκαετία του ʼ60 έδινε την προσωπική του μάχη με την πολυομυελίτιδα και πολλές φορες χρησιμοποιούσε αναπηρική πολυθρόνα.

Πέμπτη 6 Μαρτίου 2008

Η Ευρώπη πριν τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο!

Με αφορμή την ανεξαρτητοποίηση του Κοσόβου αλλά και τα όσα συμβαίνουν με τα Σκόπια ξέθαψα μια παλιότερη εργασία που είχα γράψει σχετικά με τις ισορροπίες και την πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη άπό το τέλος των Ναπολεόντειων πολέμων μέχρι το ξεκίνημα του Α΄παγκοσμίου Πολέμου. Αξίζει τον κόπο να ρίξετε μια ματιά και θα δείτε πως η Ιστορία και οι βλέψεις των ισχυρών επαναλαμβάνονται!

Με την οριστική ήττα του Ναπολέοντα το 1814 επέστρεψε
στο πολιτικό προσκήνιο των χωρών της γηραιάς ηπείρου, το παλαιό συντηρητικό
καθεστώς. Ταυτόχρονα διαμορφώθηκε εκ νέου ο γεωγραφικός χάρτης
της. Το μόνο πού απέμεινε από τα παρελθόντα έτη και την
Ναπολεόντεια Ευρώπη ήταν τα βασικά χαρακτηριστικά της Γαλλικής
Επανάστασης
, δηλαδή τα στοιχεία της ελευθερίας αλλά και της
εθνικής κυριαρχίας που απέκτησαν οι λαοί, στοιχεία που άρχισαν να
ζυμώνονται όλο και περισσότερο μέσα στο χρόνο.

Το σχεδιασμό της νέας Ευρώπης σε πολιτικό, στρατιωτικό και
οικονομικό επίπεδο ανέλαβαν να διαμορφώσουν οι χώρες που
πρωτοστάτησαν στη νίκη κατά της γαλλικής κυριαρχίας : η Ρωσία, η
Αγγλία , η Αυστρία και η Πρωσία
. Το Σεπτέμβριο του 1814 οι χώρες
αυτές συγκάλεσαν το συνέδριο της Βιέννης με απώτερο σκοπό την
αρχή της ισορροπίας των δυνάμεων στην Ευρώπη και ήταν η πρώτη φορά που αντιπροσωπεύονταν όλα τα κράτη . Είναι χαρακτηριστικό ότι διακόσιες
δεκατρείς αντιπροσωπείες από όλη την Ευρώπη εγκαταστάθηκαν
στην πρωτεύουσα των Αψβούργων.


Όλα αυτά προσέδωσαν αίγλη και βέβαια αποτέλεσαν το κορυφαίο διπλωματικό και
κοινωνικό γεγονός. Όμως παρά την Πανευρωπαϊκή συμμετοχή των
αποστολών στα δείπνα, στους χορούς και στα κυνήγια, τις αποφάσεις
στο πλαίσιο των διαβουλεύσεων για το νέο χάρτη της Ευρώπης πήραν
αποκλειστικά οι μεγάλες δυνάμεις.«Τα σοβαρά ζητήματα όμως
συζητήθηκαν και αποφασίστηκαν αποκλειστικά από τις «μεγάλες
δυνάμεις», όρος που καθιερώθηκε κατά το συνέδριο.» (1)
Τον καθοριστικό ρόλο στις αποφάσεις του συνεδρίου της
Βιέννης διαδραμάτισαν τρεις χώρες. Η Ρωσία που είχε σαν στόχο την
δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ομοσπονδίας με επικεφαλής τον τσάρο
Αλέξανδρο
. Η Αγγλία του πρωθυπουργού Κάσλρη, η οποία έχοντας
ηγετική θέση με την εξασφάλιση του παγκόσμιου εμπορίου, δεν
διεκδίκησε εδάφη αλλά εμπορικά και αποικιακά οφέλη και βέβαια
την διεθνή ισορροπία για να κάνει άνετα τις δουλειές της. Οι
συντηρητικοί ηγέτες των μεγάλων δυνάμεων με προεξάρχοντα τον
πρωθυπουργό της Αυστρίας Μέτερνιχ προσπάθησαν κυρίως να
εξασφαλίσουν τέτοιες συμμαχίες και ισορροπίες ώστε να
καταπνίξουν κάθε επαναστατική διάθεση των λαών.
«Οι τρεις αυτές δυνάμεις είχαν μεγάλα οφέλη και εδαφικά κέρδη. Η Αγγλία
αρκέστηκε στον έλεγχο εδαφών εμπορικής σημασίας, ενώ η Πρωσία
αναλογικά κέρδισε περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη δύναμη σε
εδάφη και οικονομικούς όρους».(2)

Σημαντική απόφαση στα πλαίσια του συνεδρίου και
κατευθυντήρια αρχή ήταν η «αρχή της νομιμότητας» που υιοθετήθηκε
από Μέτερνιχ αλλά ήταν Γαλλικής προελεύσεως πρόταση που
επινοήθηκε από τον Γάλλο υπουργό εξωτερικών Ταϋλεράνδο ως μέσο
προστασίας της χώρας του σε ενδεχόμενα σκληρά αντίποινα από τους
νικητές. Σε γενικές γραμμές η αρχή της νομιμότητας όριζε την
αποκατάσταση των προεπαναστατικών δυναστειών στους θρόνους
τους και την ανάκτηση από κάθε χώρα των εδαφών που κατείχε το
1789. Αυτό έγινε σχεδόν σε όλα τα κράτη εκτός από κάποια
γερμανικά κρατίδια, για τα οποία οι μεγάλες δυνάμεις αναγνώρισαν
μόνο 39 κρατίδια σύμφωνα μάλιστα με τα σύνορα όπως τα είχε ορίσει ο
Ναπολέων. Αυτά τα κρατίδια μαζί με την γερμανόφωνη Πρωσία και
Αυστρία σχημάτισαν την Γερμανική Συνομοσπονδία.


Ο νέος γεωπολιτικός χάρτης που διαμορφώθηκε μετά το «συνέδριο της
Βιέννης»
χαρακτηρίστηκε από μια σχετική σταθερότητα και μια
μακρόχρονη περίοδο ειρήνης. Τα βασικά της χαρακτηριστικά
όπως προαναφέρθηκαν αποτέλεσαν το ευρωπαϊκό σύστημα
διακυβέρνησης στην διάρκεια ενός αιώνα μέσα στον οποίο είχαμε
μόνο μικρής εμβέλειας πολέμους με εξαίρεση τον «Κριμαϊκό». Μέχρι
τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο δεν συμμετείχαν ποτέ πάνω από δύο
μεγάλες δυνάμεις σε πολεμική σύγκρουση. Επειδή όμως έπρεπε
να υλοποιηθούν άμεσα οι αποφάσεις της Βιέννης, λίγε εβδομάδες
μετά την λήξη του συνεδρίου η Αυστρία, η Ρωσία και η Πρωσία με
πρόσχημα την κοινή χριστιανική θρησκεία υπέγραψαν την συνθήκη
της «Ιεράς Συμμαχίας». Δεν ήταν παρά ένα σύμφωνο αλληλοβοήθειας
σε ενδεχόμενες κοινωνικές και εθνικές ανατροπές...

Μπορεί η «ιερά συμμαχία» να μην λειτούργησε ποτέ επί της
ουσίας, όμως στα μάτια των λαών εκείνης της εποχής απέκτησε
μυθικές διαστάσεις, συμβολίζοντας έναν ισχυρό συνασπισμό
δυνάμεων κατά της επανάστασης.«Πράγματι περισσότερο από την
ηχηρή διακήρυξη, που οφείλεται στις μυστικιστικές εξάρσεις του
τσάρου, οι ενέργειες που ακολουθούν αποκαλύπτουν το αληθινό
πρόσωπο της ιεράς συμμαχίας: ένας σύνδεσμος αμοιβαίας βοήθειας
των απολυταρχικών ηγεμόνων εναντίον των λαϊκών βλέψεων που
γεννήθηκαν από την γαλλική επανάσταση.»(3)

Τους σκοπούς της συμμαχίας εφάρμοζε το «συνέδριο της
Ευρώπης»
στο οποίο από το 1815 συμμετείχε και η Αγγλία, ενώ από
το 1818 έγινε πενταμελές αφού εντάχθηκε και η Γαλλία. Το 1818
ήταν και η μόνη περίοδος στην οποία συσκέπτονταν ουσιαστικά και
ενεργούσαν άμεσα για την αντιμετώπιση κάθε είδους κινημάτων,
όπως αυτά των φιλελεύθερων φοιτητών στο Τορίνο και στα
γερμανικά κρατίδια. Η τελευταία επέμβαση της «ιεράς συμμαχίας» έγινε
κατά των Ισπανών φιλελευθέρων στα τέλη του 1823. Τότε άρχισαν οι
πρώτοι τριγμοί στο καθεστώς που διαμορφώθηκε από το συνέδριο της
Βιέννης καθώς η Βρετανία τάχθηκε ανοιχτά κατά της επέμβασης. Η
αστυνόμευση από τα μεγάλα κράτη θα ζημίωνε τα συμφέροντα της
Βρετανίας στις αποικίες της που είχαν εξαπλωθεί πέραν του
Ατλαντικού και για αυτό τάχθηκε υπέρ της ανεξαρτησίας των
Λατινοαμερικάνικων χωρών και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.

Την αρχή της καταστολής όλων των επαναστάσεων σύμφωνα
με το συνέδριο της Βιέννης κατέλυσε η Ελληνική ανεξαρτησία του
1830 με την βοήθεια μάλιστα της Ρωσίας η οποία παρά την
δυσαρέσκεια της στα κινήματα αυτά υποστήριξε τους ομόθρησκούς
της, με αποτέλεσμα να κλονιστεί η συνοχή της «ιεράς συμμαχίας».

Το πιο σοβαρό ζήτημα που δίχασε για πολλά χρόνια τις
Ευρωπαϊκές χώρες και κυρίως την Ρωσία και την Βρετανία, ήταν το
«Ανατολικό Ζήτημα». Δηλαδή ο αγώνας μεταξύ των μεγάλων
δυνάμεων για τα μεγαλύτερα οφέλη από την διάλυση της Οθωμανικής
Αυτοκρατορίας.
Το «Ανατολικό Ζήτημα» οδήγησε σε γενικευμένη
σύγκρουση το 1854 – 1856 με τον Κριμαϊκό πόλεμο. Η Ρωσία δεν
ενδιαφερόταν μόνο για το μέλλον των ορθόδοξων λαών της
Οθωμανικής αυτοκρατορίας, αλλά κυρίως γιατί έβλεπε τα Βαλκάνια
ως φυσική προέκταση της , ενώ καταλαμβάνοντας τα στενά του
Βοσπόρου θα είχε πρόσβαση στη Μεσόγειο. Όμως τον ίδιο εμπορικό
δρόμο ήθελε να ελέγχει και η Βρετανία για να εξυπηρετεί τα
συμφέροντά της στην Ινδία.

Η Ρωσία προκάλεσε για ακόμη μια φορά ρήξη στις σχέσεις της με την Οθωμανική αυτοκρατορία με αφορμή την πρόθεση του Σουλτάνου να παραχωρήσει την φύλαξη των Αγίων Τόπων σε Λατίνους μοναχούς (προστατευόμενους από την Γαλλία), κι όχι σε
Έλληνες μοναχούς που προστάτευε η ίδια. Έτσι απαίτησε με
τελεσίγραφο την δημιουργία Ρωσικού προτεκτοράτου στους Αγίους
Τόπους.
Στην άρνηση του Σουλτάνου απάντησε με εισβολή στην
υποτελή από τους Οθωμανούς Μολδοβλαχία και με την καταστροφή
του Οθωμανικού στόλου. Η Αγγλία αποφάσισε να επέμβει και ζήτησε
την συνδρομή της Γαλλίας η οποία ανταποκρίθηκε ώστε να στηρίξουν τους Τούρκους.« Η Ρωσική νίκη στην θάλασσα κατέστησε τον τσάρο λιγότερο αδιάλλακτο. Η Ρωσία
ήταν τώρα διατεθειμένη να διαπραγματευτεί με την Πύλη
συμβιβαστική λύση του ζητήματος των ιερών προσκυνημάτων και να
αποσύρει τα στρατεύματά της από την Μολδαβία και την Βλαχία, αν
απέσυραν τις ναυτικές τους δυνάμεις η Βρετανία και η Γαλλία από τα
στενά, οπού τις είχαν στείλει προκειμένου να στηρίξουν την Πύλη
και να ασκήσουν πίεση στην Ρωσία». (4)


Απέναντι στην κοινή εκστρατεία η Ρωσία πολιορκήθηκε για
ένα χρόνο στην Κριμαία σε ένα πόλεμο που είχε πολλές ανθρώπινες
απώλειες. Τον Σεπτέμβριο του 1855 μετά τον θάνατο του τσάρου
Νικολάου του Α΄, οι συμμαχικές δυνάμεις κατέλαβαν την
Σεβαστούπολη και ανάγκασαν το νέο τσάρο Αλέξανδρο
τον Β΄
να συνθηκολογήσει. Στην ήττα της Ρωσίας συνέβαλε και το
γεγονός ότι ήταν διπλωματικά απομονωμένη ακόμη και από τον
παραδοσιακό της σύμμαχο την Αυστρία την οποία μάλιστα ο τσάρος
πριν από λίγα χρόνια (1848) είχε βοηθήσει κατά της Ουγγρικής
επανάστασης
. Μια από τις συνέπειες του πολέμου ήταν
φυσικά η διάλυση της συντηρητικής «ιεράς συμμαχίας». Η συμμαχική
διάσπαση των δυο μεγάλων δυνάμεων, Ρωσίας, Αυστρίας, έπαιξε
σημαντικό ρόλο, όχι μόνο στο μέλλον της διπλωματίας στα επόμενα
χρόνια αλλά και στην αναγέννηση των φιλελεύθερων εθνικών
κινημάτων. «Το ρήγμα μεταξύ Αυστρίας και Ρωσίας αποτέλεσε
«διπλωματική επανάσταση» για την εποχή εκείνη. Κανείς δεν
μπορούσε να εγγυηθεί πλέον την διατήρηση του status quo στην
Ευρώπη, ενώ οι Αψβούργοι δεν υπολόγιζαν πια στην βοήθεια της
Ρωσίας και της Πρωσίας για την αντιμετώπιση κρίσεων που
αμφισβητούσαν την ακεραιότητα της πολυεθνικής αυτοκρατορίας
τους...» (5)

Ο Κριμαϊκός πόλεμος αποτέλεσε σημείο καμπής για την
Ευρωπαϊκή διπλωματία, ενισχύοντας σημαντικά το γόητρο και το
ρόλο του Ναπολέοντα του Γ’. Ο Γάλλος αυτοκράτορας για να
επικυρώσει την ειρήνη, συγκάλεσε το «συνέδριο των Παρισίων» (1856),
το οποίο έβαλε τέλος στο καθεστώς και στο σύστημα που
εγκαθίδρυσε το συνέδριο της Βιέννης.

Παρά τις συμφωνίες των μεγάλων δυνάμεων και την επιβολή
της συντήρησης, στις Ευρωπαϊκές κοινωνίες επικρατούσε
επαναστατικός αναβρασμός. Τα κινήματα είχαν μεγάλη ένταση και
κορυφώθηκαν το 1848, προσλαμβάνοντας μάλιστα χαρακτήρα
παγκόσμιας επανάστασης για αυτό ονομάστηκαν «η άνοιξη
των λαών».
Τα κινήματα αυτά σχεδιάζονταν ως επί το πλείστον από
μορφωμένους ανθρώπους οι οποίοι αποτελούσαν ολιγάριθμες
ομάδες, μυστικές επαναστατικές αδελφότητες, στα μεσαιωνικά
πρότυπα, με ιεραρχία και τελετουργικό τυπικό. Οι λαοί της Ευρώπης
εξεγέρθηκαν σχεδόν ταυτόχρονα, όμως στην Γαλλία,στην
Ιταλία αλλά και στην Αυστρία οι διάφορες εθνότητες, πνίγηκαν στο αίμα. Οι επαναστάτες του 1848 έκαναν ολοφάνερη πλέον την διαμάχη και την ταξική διαφορά μεταξύ των
εργατών και των αστών.
Φυσικά ως συνέπεια των επαναστάσεων
ήταν η επαναφορά στο σύστημα διακυβέρνησης των απόλυτων μοναρχιών.

Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας στο σύστημα
διακυβέρνησης των κρατών στην Ευρώπη μετά την Γαλλική
Επανάσταση, ήταν η εμφάνιση και δημιουργία του έθνους, του
εθνικού κράτους
. Και παρά τα προβλήματα που δημιουργούσαν σε
αυτό οι πολυεθνικές αυτοκρατορίες, το εθνικό κράτος εμφανίστηκε
ως πανάκεια. Ο λαός πίστευε ότι η ανέχεια, η κοινωνική αδικία, η
ταξική και φυλετική καταπίεση θα εξαφανιζόντουσαν από την
δημιουργία ενός κράτους με εθνικούς θεσμούς, δηλαδή εκπαίδευση,
στρατό, διοίκηση, εθνικές εορτές και σύμβολα. Η Ιταλική (1859 –
1870) και η Γερμανική ενοποίηση (1871
) προώθησαν ακόμη
περισσότερο τον εθνικισμό και άλλαξαν τον συσχετισμό των
δυνάμεων και τα διπλωματικά δεδομένα στην Ευρώπη. Ο βασικός
διαμορφωτής των νέων καταστάσεων ήταν ο πρωθυπουργός και
υπουργός εξωτερικών της Γερμανίας Ότο φον Βίσμαρκ. Ο νέος
καγκελάριος ήταν αυτός που επηρέασε όσο κανείς άλλος τις διεθνείς
σχέσεις και τις διπλωματικές εξελίξεις στην Ευρώπη. Ακολουθώντας
μια πολιτική συμμαχιών και ισορροπιών, προσπάθησε με κάθε
τρόπο να διατηρήσει η χώρα του την ισχύ της, αλλά και να
εξασφαλιστεί η ειρήνη μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων. Η Γερμανία
πανίσχυρη οικονομικά και στρατιωτικά μετά το 1870, διεκδίκησε την
πρωτοκαθεδρία της μέχρι τότε ηγετικής δύναμης, Βρετανίας. Η Ιταλία
από την άλλη μπορεί να μην ήταν ακόμη μια μεγάλη Ευρωπαϊκή
δύναμη, μπήκε όμως στην λέσχη των ισχυρών που διαμόρφωναν
ανάλογα με τα συμφέροντά τους το σύστημα ισορροπιών και τον
γεωπολιτικό χάρτη της Ευρώπης.

Ένα ακόμη σημείο που επηρέασε τις σχέσεις μεταξύ των
μεγάλων δυνάμεων και συνακόλουθα την διπλωματική τους πολιτική,
μέσω συγκρούσεων και συμμαχιών, ήταν και η αποικιοκρατική
πολιτική τους από το 1880 μέχρι τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Ήταν
η εποχή που οι ιστορικοί ονομάζουν «εποχή του ιμπεριαλισμού» όπου
τα συμφέροντα των μεγάλων χωρών Αγγλία, Ρωσίας, Γαλλίας αλλά
και των δυο νεοσύστατων κρατών Γερμανίας και Ιταλίας, έρχονταν
σε σύγκρουση και διατάρασσαν την πολιτική και στρατιωτική
ισορροπία στην Ευρώπη. Κι αυτό παρά το ότι αφορούσε αποικίες
εκτός της γηραιάς Ηπείρου, όπως για παράδειγμα τα συμφέροντα της
Γαλλίας και της Βρετανίας στην Αφρική και της Ρωσίας με την
Βρετανία στην Ασία.

Στην κρίση του Ανατολικού Ζητήματος (1877 – 1878) οι
μεγάλες δυνάμεις έδειξαν για ακόμη μια φορά τις μεγάλες διαφορές
τους όταν πρόκειται να μοιραστούν την πίτα που ονομάζεται
συμφέροντα ή εδάφη στρατηγικής σημασίας. Συμμαχίες, διπλωματία
και πόλεμοι δοκίμασαν για ακόμη μια φορά την ικανότητα των
μεγάλων δυνάμεων στην σοβαρή αυτή κρίση σε μια περιοχή μάλιστα
που ήταν «καζάνι που έβραζε». Τον Απρίλιο του 1877 ο τσάρος
Αλέξανδρος ο Β΄ κήρυξε τον πόλεμο κατά της Οθωμανικής
αυτοκρατορίας με αφορμή τις σφαγές των τελευταίων κατά των
Βοσνίων και των Βουλγάρων εξεγερθέντων. Οι Βρετανοί όπως είχαν
κάνει και με τον πόλεμο του 1854 κατά των Ρώσων δεν θα δίσταζαν
να το ξανακάνουν προστατεύοντας τα συμφέροντά τους σε μια
ενδεχόμενη επέκταση της Ρωσίας προς τον νότο. Παρόλα αυτά το
1878 οι Ρώσοι έφθασαν με τα στρατεύματά τους έξω από την
Κωνσταντινούπολη στο χωριό Άγιος Στέφανος όπου και υποχρέωσαν τους Τούρκους να υπογράψουν την ομώνυμη συνθήκη (3 Μαρτίου).
«Η συνθήκη προέβλεπε εκτός των άλλων, την
δημιουργία μιας μεγάλης Βουλγαρίας, που θα έφτανε μέχρι το Αιγαίο
και θα συμπεριλάμβανε και την Θεσσαλονίκη. Η κατάσταση ήταν
έκρυθμη και σήμανε συναγερμός στις Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες,
κυρίως στην Βιέννη και το Λονδίνο. Η απειλή μιας Αυστρο –
Ρωσικής ή μιας Αγγλο – Ρωσικής σύρραξης ήταν άμεση, καθώς η
Βρετανία και η Αυστρο-Ουγγαρία δεν ήταν διατεθειμένες να δεχτούν
μια τόσο ριζική ανατροπή των ισορροπιών στα Βαλκάνια, με την
δημιουργία ενός μεγάλου βουλγαρικού κράτους και την υπέρμετρη
ενίσχυση της Ρωσικής επιρροής. » (6)

Υπό την πίεση των κρατών αυτών αλλά και της Γερμανίας, η
Ρωσία αναγκάστηκε να συμμετάσχει στο συνέδριο των μεγάλων
δυνάμεων στο Βερολίνο (1878) και να υπογράψει την ομώνυμη
συνθήκη που αφορούσε κυρίως στο θέμα της Βουλγαρίας. Εκεί και
πάλι ο Βίσμαρκ ξεδίπλωσε τις διπλωματικές του αρετές
και εφαρμόστηκε για ακόμη μια φορά η αρχή της ισορροπίας των
δυνάμεων, αφού περιορίστηκαν τα εδαφικά οφέλη για την Ρωσία,
όπως περιορίστηκαν και τα σύνορα της Βουλγαρίας. Το συνέδριο του
Βερολίνου υπήρξε καθοριστικό για την πορεία της Ευρώπης. Για
ακόμη μια φορά στα «παιχνίδια» εξουσίας συμμετείχαν μόνο οι
μεγάλες δυνάμεις, καθώς στο Βερολίνο δεν παρευρέθηκε εκπρόσωπος
από βαλκανική χώρα, ενώ δεν εισακούστηκαν ούτε καν οι απόψεις
τους.

Η ανασφάλεια στην Ευρώπη άρχισε να γίνεται ορατή από την
αποπομπή του Βίσμαρκ το 1890. Την ίδια χρονιά άρχισε να
καταρρέει το σύστημα ασφάλειας που είχε διαμορφώσει ο γερμανός
καγκελάριος. Ο αυτοκράτορας Γουλιέλμος διακήρυξε την επεκτατική
πολιτική της Γερμανίας το 1897 κάτι που σήμανε την αμφισβήτηση
της παγκόσμιας ηγεμονίας της Βρετανίας. Οι Άγγλοι
προετοιμάστηκαν για μια ενδεχόμενη σύγκρουση έχοντας στο πλευρό
τους την Γαλλία και την Ρωσία, αφού πρώτα διευθέτησαν τις μεταξύ
τους αποικιοκρατικές διαφορές. Ήταν η λεγόμενη «Τριπλή
Συνεννόηση» (1904 και 1907). Από την άλλη η Γερμανία
δημιούργησε την τριπλή συμμαχία με την Αυστρο – Ουγγαρία και
την Ιταλία ολοκληρώνοντας έτσι τους δυο συνασπισμούς που θα
συγκρουστούν μετωπικά μερικά χρόνια αργότερα.

Τα πρώτα μαύρα σύννεφα πάνω από την Ευρώπη άρχισαν
να μαζεύονται το 1912 με αφορμή την προσάρτηση της Βοσνίας –
Ερζεγοβίνης
από την Αυστρο –Ουγγαρία, κάτι που πλήγωσε τον
εθνικισμό των Σέρβων. Συμμαχώντας με τους Έλληνες και τους
Βούλγαρους κήρυξαν την ίδια χρονιά τον πόλεμο στους Τούρκους
διεκδικώντας εδάφη. Νίκησαν, χωρίς όμως να επέλθει η ειρήνη. Η
Βουλγαρία θεώρησε ότι αδικήθηκε από την διανομή των εδαφών της
Οθωμανικής αυτοκρατορίας που έγινε με τις «ευλογίες» των ισχυρών
και αμέσως κήρυξε τον πόλεμο κατά των Σέρβων, οι οποίοι
συμμάχησαν με τους Έλληνες και τους Ρουμάνους. Ο Β΄ Βαλκανικός
πόλεμος ξεκίνησε αμέσως. Αυτό όμως που έκανε την περιοχή
πραγματική πυριτιδαποθήκη για την Ευρώπη ήταν η δημιουργία του
Αλβανικού κράτους το 1912, σε εδάφη που διεκδικούσε η Σερβία. Οι
Σέρβοι εθνικιστές δεν θα ξεχνούσαν ποτέ ότι πίσω από την
ανεξαρτησία της Αλβανίας κρυβόταν η Αυστροουγγαρία. Τον Ιούνιο
του 1914 με την δολοφονία του αρχιδούκα της Αυστρίας
Φερδινάρδου, η Ευρώπη μπαίνει σε μαύρες εποχές και δύσκολες
εποχές.


Γιώργος Κολοβάτσιος

Υποσημειώσεις

(1) Ι.Σ. Κολιόπουλος « Νεώτερη Ευρωπαική Ιστορία» σελ. 80
(2) Χάρτης της Ευρώπης όπως διαμορφώθηκε μετά το συνέδριο της Βιέννης «Βernstein – Mizla - τόμος 2 , 1997, σελ. 24
(3) Bernstein - Mizla - τόμος 2 , 1997 , σελ. 25
(4) Ι.Σ.Κολιόπουλος «Νεώτερη Ευρωπαική Ιστορία» σελ. 196
(5) Κ.Ράπτης «Γενική Ιστορία της Ευρώπης – τόμος Β΄- σελ. 54
(6) Κ.Ράπτης «Γενική Ιστορία της Ευρώπης – τόμος Β΄ - σελ. 145